Bu bölümde Amerikan futbolu ile ilgili çoğu insanın kafasına takılan, merak edilen sorulara yer verilmektedir. Amerikan futbolu ile ilgili merak edilen her şeyi 150 civarı soruda derlemeye çalıştık. İlk bölümde Amerikan futbolu oynamak isteyenlerin sıkça sordukları sorulara, ikinci bölümde Amerikan futbolu ilgili genel sorulara, üçüncü bölümde NFL ile ilgili sıkça sorulan sorulara, son bölümde ise faydalı linklere yer verdik. Olur da burada cevabına ulaşamadığınız bir sorunuz varsa bize iletişim bölümünden ulaşıp sorularınızı yöneltebilirsiniz…
Güncellenme tarihi: 09 Ekim 2020
Bölüm I – Amerikan futboluna başlamak isteyenler ve yeni yeni ilgilenmeye başlayanlar tarafından sıkça sorulan sorular ve cevapları…
Amerikan futbolu nasıl bir spordur?
Amerikan futbolunun her ne kadar sert, karmaşık görünen bir spor olsa da biraz içine girilince oynaması ve seyretmesi çok zevklidir. Tam verim alabilmek için ciddi zaman yatırımı gerekebilir. Bu Sıkça Sorulan Sorular’da merak ettiğiniz hemen her sorunun cevabını bulabilmenizi temenni ediyoruz.
Türkiye’de oynanıyor mu?
Türkiye’de yıllardır oynanıyor. Takım sayımız gittikçe artıyor ve ülke çapında tanınmamız da yavaş da olsa büyüyor. Türkiye’deki kısa bir tarihçe şurada yazılıdır: (Tarihçe)
Ben oynayabilir miyim?
Eğer tıbbi açıdan ters bir durumunuz yoksa başlayabilirsiniz. Amerikan futbolunda uzundan kısaya, zayıftan kiloluya herkese yer var.
Bir sakatlık çıkar mı?
Amerikan futbolu sert bir spor olsa da istatistiki olarak diğer sporlara göre öyle çok da fazla sakatlık çıkmaz. Size söylenenlerin dışına çıkmazsanız ve verilen çalışma programlarına uyarsanız sakatlık riskiniz çok azalır.
İleri bir tarihte başlayabilirim. Nasıl hazırlanayım?
Hazırlanma iki türlü olur: fiziksel ve zihinsel hazırlanma. Zihinsel olarak hazırlıkta önce elinize geçen ve internetten ulaşabildiğiniz tüm maçları seyretmekle başlayabilirsiniz. Bunu yapmadan önce sporun kısa açıklamasını okursanız büyük faydası olur: Türkiye’deki maçların yerleri genelde NFLTR.com’da açıklanıyor. Bulunduğunuz şehrin takımlarının sosyal medya hesaplarını takip ederek maçların yer ve tarihlerine ulaşabilirsiniz. O maçları seyrederek hem sporu canlı görmüş, hem Türkiye’deki seviye hakkında fikir sahibi olmuş, hem de sporcu ve seyircilerle kaynaşma fırsatı bulursunuz. Konuya hakim oldukça oyunun nasıl oynandığını belirleyen kolaylaştırılmış kuralları da okuyabilirsiniz: (Kural Özeti)
Fiziksel hazırlanma için önce sıradaki soruya bir göz atmış ve muhtemel başlayacağınız takımla temasa geçmişseniz oradan verilecek programı uygulamanız en doğru. Onun dışında em temel kondüsyon ve ağırlık antrenmanları yeterli olur. Kondisyon için düz koşu en doğrusu tabi, ama duruma göre bisiklet ve diğer aletler de faydalı olabilir. Daha önce ağırlık çalışmadıysanız üye olacağınız vasat veya üstü herhangi bir spor salonunun çalıştırıcıları size bütün kaslarınızı çalıştırarak ilerideki daha zor bir program için hazırlayan bir giriş programı verebilirler.
Şimdi başlamak istiyorum, nasıl ve nereden başlarım?
Öncelikle doğal olarak bir takım bulmak gerekiyor. Üniversite öğrencisi iseniz en mantıklı yol okulunuzda takım varsa onlarla konuşmaktır. Yoksa size yakın olan / takımda tanıdığınız olan / sempati duyduğunuz herhangi bir takımla irtibata geçebilirsiniz. Eğer okulunuz dışında takım arıyorsanız, birden fazla takımla konuşup sizin mantalitenize en çok uyanı seçmeniz daha uygundur. Takımların isimleri sizi şaşırtmasın, çoğu kulüp takımının adında üniversite ismi de bulunmaktadır. Amerikan futbolu oynamak için üniversitesi öğrencisi olmanız gerekmemektedir.
Kadınlar Amerikan futbolu oyanayabilir mi?
Evet, oynayabilir Amerika ve Avusturalya gibi ülkelerde kadın ligleri de vardır ancak Türkiye’de böyle bir lig henüz yok. Kadınlar için bazı üniversite ve liselerde flag football takımları bulunmakta ve bu kategori her geçen gün büyümekte. NFL’de şu anda kadın hakem ve kadın yardımcı koçlar da var. Ülkemizde de kadın hakemler var.
İngilizce bilmek zorunlu mu?
Kesinlikle değil. Amerikan futbolu oynanan okulların arasında sadece Türkçe eğitim verenler var ve kesinlikle azınlıkta değiller. Oyuncuların hemen hepsi Türk, terimlerin ise Türkçe karşılıklarını kullanmaya alışılıyor. Federasyonumuzun ana dili Türkçe ve kural kitabından takımınızın oyun kitabına kadar her şey Türkçe. Antrenör, Türk olmasa bile eski oyunculardan biri çevirmenlik yapar. Tamamen ucunu kaçırırsanız da yine eski oyuncular size yardımcı olur. NFL’i takip etmek için biraz İngilizce gerekebilir ama zaruri değildir.
Koruma ekipmanlarını ben mi alacağım?
Amerikan futbolu oynamak için zaruri bütün ekipmanı takımlar sağlar. Bunlar kask, omuzluk, tayt ve tayt içi korumalardır. Kullanılması zorunlu ama sizin almanız gereken ekipman arasında krampon ve dişlik vardır. Diğer her şey (dirseklik, eldiven, tekmelik) zorunlu değil, gerekirse temin edilebilecek şeylerdir.
Internet üzerinden kendi ekipmanlarımı, kaskımı, eldivenlerimi almak istiyorum, bedenlerini nasıl seçmeliyim?
Bu konu hakkında önce antrenmanlarda takımların size sağladığı ekipmanları deneyebilirsiniz. Bu ekipmanları denedikten sonra kendi ekipmanlarınızı almayı düşünebilirsiniz. En iyi yönlendirmeyi koçlarınız yapacaktır.
İlk antrenmana nasıl gideyim?
Öncelikle telefon, e-mail veya yüz yüze konuştuğunuz takım yetkilisinin söylediği tüm şartları yerine getirdiğinize emin olun. Özel bir malzeme, kalem-kağıt gibi şeyler isteyen olabilir. Onun dışında herşeyden önce dakik olun, yani orada olmanız gereken saati geçirmeyin. Uykunuzu iyi almış, bir, iki saat önceden yemek yememiş olun.
Antrenman alanı veya soyunma odasına gittiğinizde oradaki oyuncu veya koçlarla konuşmaktan çekinmeyin. Rahat olmaya çalışın ve size birtakım ürkütücü hikayeler anlatan eski oyuncuları dinleyin ama fazla kafanıza takmayın. Bu insanlar alışkanlıkları dolayısıyla yeni gelenleri kendilerinde saha içi ve saha dışı testlere tutmaya çalışabilirler. Şaka yollu olanlara karşılık verin, ama iyice rahatsızlık veren olursa önce bu oyuncuyla, sonra kaptanla konuşun. Unutmayın ki takımların disiplin seviyeleri farklıdır ve bu da sizin takım seçmenizde önemli bir kriter olabilir.
Eğer ilk antrenmanınızda size koruyucu ekipman verilirse giymek için mutlaka yardım isteyin, soru sormaktan veya size göstermelerini istemekten çekinmeyin. Herkes ilk defa giymeye çalıştığında zorlanmıştır, ve yanlış kullanılan bir parça ekipmanın faydadan çok zararı vardır. Genel kural olarak koruyucu malzemeler; sağa sola oynamayacak kadar sıkı, ama çok büyük rahatsızlık vermeyecek, kan ve hava dolaşımını engellemeyecek kadar gevşek olmalıdır. Kask ise ayrı bir konudur, ilk zamanlarınızda inanılmaz rahatsız gelebilir, ama iyi haber buna rahatça alışılabildiğidir. Antrenman içinde fiziksel ve oyun bilgisi bakımından dipte hissederseniz üzülmeyin. Herkes zamanla gelişir. Koç, kaptan ve diğer oyuncuların dediklerini yapın, anlamadığınızı sorun ve en önemlisi zevk almaya bakın. Eğer bir tarafınızda normalde olmayan bir acı veya ağrı varsa önce koçla konuşun, size vereceği öneri doğrultusunda tıbbi yardım da alabilirsiniz.
Hemen maça çıkar mıyım?
Sıfırdan öğrendiğiniz bir sporda ilk 11’e girmeniz birkaç sene alabilir. Ancak bir takımın hücum, savunma, vs. gibi üç, dört tane ilk 11’i olduğunu düşünürseniz 50-60 kişilik bir kadrodan çekinmenize gerek kalmaz. Üstelik bir senede yapılan maç sayısının, o seneki antrenman sayısından ne kadar düşük olduğunu gördüğünüzde bu sporun antrenman sporu olduğunu ve zevk almanın sadece maça özgü bir şey olmadığını da anlarsınız.
Arkadaşlık ortamı nasıl?
Başka hiçbir spor dalında bu kadar büyük dostluk ve dayanışma ortamı olmadığı garantidir. Öncelikle nispeten bilinmeyen bir spor yaptığınız için aranızda bir bağ kuruluyor. Sizin gibi yeni takıma girenlerle acemi dostlukları kuruluyor. Yavaş yavaş okulda veya başka yerlerde karşılaşmalar, eskileri saatlerce soru yağmuruna tutmalar, onlarla maç seyretmeler, ve yine sorular sormalar. Onlardan sportif ve haya dair başka öğütler almalar geliyor. Takım içi sosyal faaliyetlere önem veren takımlarda bu süreç daha hızlı gelişir. Gittikçe ortama daha dahil olup, ilk aferinlerinizi alırsınız ve spora daha bir şevkle sarılırsınız. Rakip takımlarda sizinle aynı frekansta arkadaşlarınız olur. Takım işleriyle ve takımın idaresiyle daha ilgili olursunuz. Önce belki takım odasını toplama gürevini yaparken kendinizi sponsor bir firmayla ön görüşme yapmaya giderken bulabilirsiniz. En son bütün bunları peşinizden gelen yeni bir oyuncuya anlatırsınız.
Peki, kuralları var mıdır bu sporun? Öyle istediğimiz gibi dalabilir miyiz?
Öyle kafana göre dalamazsın. Dalarsın da çıkamazsın bir daha. Bir kere o kurallar oyunun daha güvenli ve daha zevkli olması için var. Öncelikle birtakım koruyucuların giyilmesi zorunlu ki böyle bir şey rugby’de yok. Başka bir fark da rugby’de blok denen şey yok. Düşürüleceğin zaman topu elinden çıkarabiliyorsun. Durmadan süren bir curcuna söz konusu. Amerikan futbolunda ise her oyundan sonra zaman duruyor, bir sonraki oyunda 22 kişi azami çaba gösteriyor. Futbol ve basketboldaki gibi top bir yerdeyken öteki tarafta salınan adamlar görülmez bu sporda.
Bu sporu yapmak için üniversite öğrencisi olmak lazım?
Olmasan da olur. Kulüpler (Profesyonel) Ligi’nde oynamak için tıbbi olarak hayatta olman yeterli.
Üniversiteler Amerikan futbolu bursu veriyor mu?
Türkiye’de hayır. Amerika’da evet. Ancak Amerika’da her üniversite her oyuncuya burs vermiyor. Örneğin Green Bay Packers’ın yıldız oyun kurucusu Aaron Rodgers hiçbir okuldan burs alamadığı için kariyerine ücretsiz olan bir ‘Community College’da başlayıp, kendini o okulun takımında gösterdikten sonra, burs alıp University of California, Berkeley’e transfer oldu. Yine 2018 NFL Dratı’nın bir numarası Baker Mayfield, kolejde hem Texas Tech’e hem de Oklahoma’ya burssuz girip, takımın kamplarında kendisini gösterip burs aldı. Bu gibi örnek çok olmasa da her yıl yaşanıyor. Amerika’da üniversitelerde burslu oynayan oyuncuların NFL’e seçilme garantisi bulunmuyor.
Neden tüm terimler İngilizce bunları Türkçe’si yok mu?
Terimlerin Türkçe’ye çevirilmesi için uğraşılıyor ama yılların alışkanlıkları kolay değişmez. Üstelik maçları yabancı kanallardan takip ettiğimiz düşünülürse. NFLTR’nin hazırladığı Türkçe Terimler için buraya bakılabilir.
Amerikan futbolu oynayarak Türkiye’de para kazanabilir miyim?
Hayır. Bazı koçlar maaşlı çalışıyor ama şu soruyu soran seviyedeki senin, daha o seviyeye gelmene daha çok var. Oyuncular ise maaş almıyor. Üstüne her takımda olmasa da bazı takımlarda oyuncular takımlarına aidat veriyorlar, takımlarına destek oluyorlar.
Türkiye’de oynamaya başlayıp ilerde NFL’e gidebilir miyim?
Çok çok çok zor. Fiziksel olarak çok süper farklı özelliklerin olması gerek. Amerikan üniversitelerinden üçüncü ligde oynayan birinde kadroya girebilirsin.
Takımda olmam genel karizmamı artırır mı?
Takımda olmanız fiziksel olarak gelişiminizi iyi yönde etkiler. Değişik arkadaş çevrelerine dahil olursunuz. Amerikan filmlerinde gördüğünüz amigo kızlar Türkiye’de yoktur ancak. Bazı okullarda takım oyuncuları karşı cinse daha çekici gelse de, bazı okullarda özenti olmakla, kabalıkla suçlanabilirsiniz. Kısacası belirli bir sosyal statüsü olmaz bu sporu yapan adamın. Bu işlere yatkınlığı normalde nasılsa fazla değiştirmez.
Türkiye’de ki takım adları neden İngilizce?
Hepsinin aslında Türkçe isimleri de var. Ancak hayran olup seyrettiğimiz Amerikan takımlarının hepsinin adı İngilizce, belki zamanında o yüzden adları öyle koymuşuzdur.
Türk milli takımı var mı?
Var, arada seçmeler ve kamp yapılıyor. En son olarak 2012 Mayıs ayında milli takım toplandı ve ilk maçını 5 Mayıs 2012 tarihinde deplasmanda Romanya ile oynadı. Millilerimiz Romanya’yı 61 – 0 gibi farklı bir skorla yenmeyi başardı. Bu maçın ardından ikinci maç beş sene oynandı. Milli takım, 4 Kasım 2017 tarihinde deplasmanda karşılaştığı Sırbistan’a hazırlık maçında 14-7 yenildi. 26 Eylül 2018 tarihinde ise Ankara’da Rusya milli takımı hazırlık maçı için konuk edildi. Türkiye’de oynanan ilk Amerikan futbolu milli maçı olan bu karşılaşma 13-13’lük beraberlik ile noktalandı. 1 Ekim 2018 tarihinde ise milli takım, İspanya’yı deplasmanında 14-7 yendi. İlk resmi milli maç ise 20 Eylül 2019 tarihinde Samsun’da İsrail’e karşı oynandı ve Türkiye Amerikan futbolu milli takımı İsrail’e 27-22 mağlup oldu. Malesef 2012’deki ilk milli maç dışındaki karşılaşmalar basında pek fazla yer bulmadı. Uluslararası anlamda ise Amerikan futbolunda, futbol veya basketboldaki gibi düzenli turnuvalar yapılmadığı için ülkelerin milli takımlarının düzenli bir maç takvimi yoktur. Türkiye Amerikan futbolu milli takımı ile ilgili içeriklere buradan ulaşabilirsiniz.
NFL’de oynayan Türk oyuncu var mı?
Vardı. Tunç İlkin diye bir Türk evladı. İstanbul doğumlu Tunç, iki yaşında Amerika’ya göç etti. Lise ve Indiana State Üniversitesinde oynadıktan sonra 1980’de Pittsburgh tarafından draft edildi. Tackle oynayan “Tunch Ilkin”, 1993’te son senesini Green Bay’de geçirdi. Tunç İlkin ile yaptığımız röportaj için: NFL’de Oynamış İlk ve Tek Türk: Tunç İlkin
Türkiye’de Amerikan futbolu oynuyorum, Amerika’ya gitsem bir okuldan burs alabilir miyim?
Bu gittiğiniz okulda ve Amerikan futboluna olan yeteneğiniz ile alakalı bir durum. NCAA’de çeşitli konferanslar bulunuyor. Division I takımları genelde en iyi takımların bulunduğu lig olarak geçiyor. Türkiye’de yetişmiş bir oyuncunun çok zor olsa da Division II veya Division III’te şansı olabilir ancak Amerika’da oyuncuların bu spora çok daha genç yaşta başladığı için oldukça fazla bir avantajı olduğunu da unutmamak gerekiyor.
Yurt dışında oynayan Türk oyuncular var mı?
Gittikleri ülkelerde yarı-profesyonel, amatör ve üniversite takımlarında oynayanlar var. Genellikle Avrupa’da (Almanya, Avusturya, İsviçre, vs.) gidilen okullarda veya kulüp takımlarında kadro şansı bulabilen vatandaşlarımız Amerika’da ise maalesef aynı başarıyı yakalayamadılar.
Hiç Türk takımının yurt dışında bir takımla maç yaptığı oldu mu?
Zamanında Boğaziçi ilk kurulduğunda Amerikalı askerlerle bir maç yaptı. Ancak ekipmanlı bir maç değildi. 2008 yılında İstanbul Cavaliers, Bulgaristan ekibi Team Sofia ile bir tane İstanbul’da bir taneside Bulgaristan’ın Razlog kentinde olmak üzere iki tane dostluk maçı yaptı, ikisini de kazandı. 2008’den beri dönem dönem Türk takımları hem Türkiye’de hem de yurt dışında yabancı takımlarla hazırlık maçları yapmakta. Üç yıldır Türk takımları IFAF’ın (Uluslararası Amerikan Futbolu Federasyonu) düzenlediği Şampiyonlar Ligi organizasyonunda mücadele etmekte. Bu organizasyondaki ilk iki sezonunda temsilcimiz Boğaziçi Sultans galibiyet ile tanışamazken ilk galibiyet, 2016 sezonunda Koç Rams’in Rusya temsilcisi St. Petersburgh Griffins’i 47 – 17 yenmesi ile gelmiştir. 2016 itibari ile Koç Rams ve Boğaziçi Sultans, Şampiyonlar Ligi’nde Türkiye’yi temsil eden takımlar. Zaman zaman Türk takımları, yabancı takımlarla dostluk maçları da yapmaktadırlar.
Neden federasyonun adı “Türkiye Beyzbol ve Softbol Federasyonu” ya da “Türkiye Beyzbol, Softbol, Korumalı Futbol ve Ragbi Federasyonu” ya da “Türkiye Ragbi Federasyonu?”
Federasyon ilk kurulduğunda sadece beyzbol ve softbol ile ilgileniyordu. Amerikan Futbolu sonradan dahil oldu. Daha sonra federasyonun ismi Türkiye Beyzbol, Softbol, Korumalı Futbol ve Ragbi Federasyonu (TBSF) olarak değişti. Korumalı futbol, Amerikan futbolunun Türkçe’deki resmi karşılığı oldu. Daha sonra federasyonun adı Türkiye Ragbi Federasyonu olarak tekrardan değişti. Amerikan futbolu da beyzbol ve softbol ile birlikte Türkiye Ragbi Federasyonu’nun alt branşı oldu ancak ilk günden beri federasyonun sporcu ve takım sayısı olarak en büyük branşı.
Ponpon kız var mı?
Bir, iki takımda dönem dönem ponpon kız takımları oluyor. Zamanında her takımda olması çok düşünüldü ama Türkiye’de böyle bir anlayış yok. İlk olarak 2006’daki final maçında vardı.
Amerikan futbolu oynamak bana ne kazandırır?
Dostluk, eğlence, fiziki güç, disiplin.
Peki siz neden Amerikan futbolu oynuyorsunuz, yoksa Amerikan hayranlığınız mı var?
Yukarıda sayılanlar için oynanıyor. Herkesin hayranlığı kendine.
Takımlar haftada kaç antrenman yapıyor?
Değişir. Bir yapan var, beş yapan var.
Ekipmanlara kaç para gider?
Senden bir şey gitmez. Eğer her şeyimi kendim alayım derseniz Amerika’ya gidip bir 300-400 dolar harcamanız lazım en az.
Maç esnasında oyuncuların beline taktıkları çanta tarzı bir ekipman var. O ne işe yarıyor?
Özellikle oyun kurucular soğuk havalarda ellerini ısıtmak için bellerine handwarmer (el ısıtıcısı) adı verilen, turist çantasına benzer bir ekipman kullanırlar. Soğuk havalarda, oyunun durduğu anlarda ellerini buraya sokarak, ısı kaybını önlemeye çalışırlar.
Herhangi bir takıma girdim diyelim, takımdaki eskiler beni kabul eder mi?
Üniversite futbolu devamlı yeni isimlerin gelmesi ve kaynaşması devranına bağlıdır. Çok çıkıntı bir tip değilsen kabul edilirsin. Çıkıntı biriysen de o halde kabul edecek takımlar da var.
Amerikan futbolu oynarsam kızlar bana hasta olur mu?
Kızların hasta olması duruma göre değişir. Eğer futbolun karizma taraflarını yakalarsan tabi etkisi olur. Yazın bir tişörtle vücudunu sergilerken kışın takım montunla kantin ortamlarında esebilirsin. Eğer tişörtü kışın çekersen kendini sağlam adam imajında sanırken aslında mal adam imajındasındır. Kas yapacağım diye şekilden çıkmadıktan sonra, veya iyi beslenmek adına kantindeki insanları başına toplayacak maymunluklar yapmadıktan sonra durumun iyi. Eğer takımın maçlarını okulda yapıyorsa ve kampüs şehir dışında ve yapılacak başka pek bir şey yoksa şansın artar. Yok, okul şehrin ortasındaysa kimse senin maçını sallamaz. Sonuç olarak bu spor biraz karizmanı artırabilir, ama üniversite hayatındaki karşı cinsle ilişkilerini buna bağlama istersen. Sonuçta rezil de edebilir vezir de…
Takımdaki herkes şişman mı?
Değil. Sadece bir kısım insanlar öyle ama göze en çok onlar batıyor.
Amerikan futbolu izleyen herkes neden şişman?
Maçlar üç buçuk – dört saat sürdüğünden televizyon başında sürekli yemek yeniyor da ondan.
İstediğim mevkide oynayabilir miyim?
İstediğin mevkide oynamayı deneyebilirsin. Eğer yapın dolayısıyla bariz uymayacağın bir mevki varsa koç sana belirtir. Onun dışında ne kadar çok istediğine göre mevkine bağlı kalabilir, veya yeteneklerine ve mevcut kadroya göre sahaya en çok çıkacağın başka bir mevkiye yönelebilirsin.
Takım kurmanın şartları nedir?
Üniversite takımı kurmak için bir üniversite bünyesinde bulunmak, bütün oyuncuların öğrenci olması gerekmektedir. Kulüp takımı için ya bir kulüp bünyesinde olacaksın veya kendin bir kulüp kuracaksın.
Bu işin bir beslenme sistemi var mı?
Var. Bir kere spor çok yorucu olduğundan aldığın kalori miktarını yükseltmen gerekli. Yediklerin beslenme piramidine uygun şekilde olmalı. Yağ, karbohidrat ve proteinden üçünün herhangi birini abartı fazla veya az alma. Özellikle protein kas gelişimin için önemli olduğundan ihmal etme. Bir de antrenman veya maçtan bir-iki saat önce yemek yeme, önceki akşam veya peşinden gelen sabah alkol alma.
Özel bir protein hapı, bitkisel haplar falan almam yarar sağlar mı? Sahaya doping’li çıksam cezası ne olur ya da cezası var mıdır?
Protein hapı, protein tozu gibi supplement’lar (ek besinler) yasak değil. Performans artırıcı ilaçlar ve büyümeyi etkileyen hormonlar gibi şeyler ise yasak. Şu anda federasyonun bir kontrol mekanizması yok ama zaten bu tip uygulamalar oyuncu için çok zararlı. İlerisi için geri dönülmesi çok zor sorunlar çıkabilir.
Tayt giymek zorunda mıyım?
Evet. Adından korkma balerinlerin giydiği tayt gibi değil. Eklenen yedi parça korumasıyla da vücudu saran bir görünüm vermiyor fazla. Zaten boyu da diz altı.
Bacakların geri kalanı çıplak kalınca çok çirkin gözüküyor onu nasıl engelleyebilirim?
Diz üstüne çıkan çorap veya alta tayt giyebilirsin. Takım tek tip giyiniyorsa bunu kaptanla konuşman iyi olur. Eğer hiçbir çözüm getiremiyorsan bacaklarını traş edip istediğin renge boyayabilirsin. Belki bir dövme?
32 yaşındayım hayatımda hiç spor yapmadım yine de oynamayı çok istiyorum yardımcı olur musunuz?
Herkes oynayabilir. Eğer deneyip de bu işi yapamayacağına kanaat getirirsen koçluk, hakemlik veya idare yolların da açık.
Galatasaray Tigers diye bir takım var Fenerbahçe, Beşiktaş neden yok?
Galatasaray Tigers diye bir takım vardı, artık yok. Bu takım Galatasaray Spor Kulübü ile ilgili değildi, adını Galatasaray Üniversitesi’nden almaktaydı. Daha sonra adı İstanbul Tigers sonra da İTÜ Tigers olarak değişti ve İTÜ’nün Kulüpler Ligi takımı oldu. Şimdi ise İTÜ Hornets, İTÜ’nün Kulüpler Ligi takımı. Yıllardır üç büyüklerin takım kurmasının hayalleri kurulur. Eğer üç büyüklerden birinde Amerikan futbolu branşı açtırabilirim diyorsan hodri meydan.
Çok kısayım ve zayıfım yinede Amerikan futbolu oynayabilir miyim?
Kısalık farketmez, zayıflık da zamanla geçer. Yediğinize içtiğinize dikkat ederseniz ve verilen ağırlık programlarına uyarsanız hiç sorun olmaz.
Nerden Amerikan futbolu takım forması alabilirim?
Bizim takımların formları için takımdan insanlarla konuşmalısınız. Amerikan formaları için Internet üzerinden (NFLShop.com) veya diğer satıcılardan arayabilirsiniz. Amazon, eBay, Facebook Marketplace gibi platformlardan faydalanabilirsiniz. NFL takımlarının lisanslı formalarının satışı Türkiye’de yok ancak bazen Nike’ın Türkiye Internet sitesi üzerinde forma satışı olabiliyor.
TAFL takımlarının formalarını nerden alabilirim?
Takımdan arkadaşlara sormalısınız. Forma satan çok olmasa da mont, atkı, bere, şapka gibi ürün satanlar var.
TAFL maçlarını hangi kanaldan izleyebilirim?
Ligimizi devamlı takip eden bir spor kanalı yok. Eğer bir maçın veya özetlerinin yayınlanacağı olursa NFLTR.com’dan duyurulur. 2018-2019 yıllarında bazı maçların tekrarları S Sport 2’den yayınlanmıştı.
Amerikan futbolu kramponuyla, normal futbol kramponu arasında ne fark var?
Normal krampon da kullanabilirsiniz. Amerikan futbolu kramponları mevkiye göre yapıları değişen türdedir. Alabilecek durumdaysanız tercih etmeniz önerilir.
Any Given Sunday filmindeki gibi gözüm çıkar mı?
Gerçek hayatta böyle bir şey olmadı, olduysa da hiç duyulmamış bir olaydır. Çok çok küçük bir olasılık. Ancak illa ki korkuyorum dersen kask içine vizör takılabiliyor. Onun bile 100% koruma sağlamasını bekleme. Gönlünüz ferah olsun, çıkın sahaya.
Oyuncular neden o kadar çok koruma kullanıyor?
Korunmak için. Çok koruma takmak biraz daha korusa da oyun performansından düşürebilir. Zorunlu malzemeleri taktıktan sonra geri kalanları kendin antrenmanlarda deneme yanılma yöntemiyle seçersiniz.
Beyin sarsıntısı çok oluyor mu? Nasıl önlenir?
Beyin sarsıntısı Türkiye’de daha pek görülmedi. Beyin sarsıntısı şiddetli bir darbe sonunda beynin kafatasının duvarına içeriden (koruyucu sisteme rağmen) sertçe çerpmasından meydana gelir. Eğer düzgün oynuyorsanız, kurallara uyuyorsanız beyin sarsıntısı riski azalır. Zaten Türkiye’de o kadar sert darbe nadir gelir. NFL’de ise beyin sarsıntıları sıklıkla yaşanıyor, NFL her sezon bunun önüne geçmek için kuralları oyuncu güvenliğini arttıracak şekilde güncelliyor.
Ben bazı korumları kullanmasam olur mu?
Zorunluları kullanacaksınız. Tayt ve yedi parça eklentisi, kask, dişlik, omuzluk. Bu kadar.
Türkiye’de All-Star maçı var mı?
Bir aralar yapılıyordu, artık yapılmıyor. İstek üzerine düzenlenebilir. All Star maçı doğu-batı, İstanbul-Ankara ekseninde düzenlendi ama federasyon kurulduğundan beri maçlar için ancak yetmeyen ödenekler yüzünden bu uygulama askıya alındı.
Türkiye’de bu spora ilgi neden az?
Tanınmıyor ya da yanlış tanınıyor. Bir de kuralları birkaç maç seyretmeyenlere çok karışık geliyor.
Liselerde Amerikan futbolu oynanıyor mu?
Zamanında ASFA Scorpions diye bir takım vardı ama artık yok. Liselere bu sporun taşınması ile ilgili çalışmalar sürüyor.
Ben direk koç olmak istiyorum neler yapmam lazım?
Yine takımlarla iletişime geçin, çıraklıktan başlarsınız.
Takımların kendilerine ait stadyumları var mı?
Hepsinin yok. Şu anda en iyi sahalar Boğaziçi, Bilkent, Hacettepe, İTÜ ve Doğu Akdeniz’in takımlarında.
Amerikan filmlerinde takım kaptanları falan en güzel ponpon kızları götürür Türkiye’de böyle bir durum var mı?
Ponpon kız olsa bile böyle bir durum şüphelidir.
Türkiye’de maçlarda neden skorboard yok?
Henüz öyle bir altyapı yok. Tesisler de elverişsiz.
Ekipmansız oynamak mı daha zevkli ekipmanlı mı?
Çok subjektif bir soru. İki türlüsünü de seven var. Ekipmanlı oynamak herhalde daha güvenli olduğundan daha çok şey yapılmasına müsaade ediyor.
Don tackle diye bir olay gerçekten var mı?
Zamanında Türkiye’de vardı. Kafa ve boynu korumak için koyulan Head Tackle’ın uzaktan kuzeni olan Don Tackle, oyuncunun alt kısmındaki giysilerin sıyrılıp seyircilere rahatsızlık vermesini engellemek için icad edilmişti.
Bölüm II – Oyun ile ilgili genel sorular
Oyundaki amaç nedir? Topu nereye götürmeye çalışıyor bu adamlar?
Oyunda amaç topu rakibin tarafındaki saha sonu boyalı alana götürmek, veya topu havada orada tutmaktır. O zaman altı sayı alıyoruz. Bunu sana verilen sayıda hakta beceremezsen ve kendini yakın hissedersen topu o sarı direklerin arasından ayakla geçirip üç sayı da alabilirsin.
O uzun iki direk ne işe yarar?
Yukarıdaki soruya bakın.
Ben bu skor olayını hiç anlayamıyorum ne zaman bir ne zaman 2 ne zaman 6 sayı oluyor?
Endzone’a (saha sonundaki farklı renkli 10 yardlık mekan) koşarak girer veya orada top tutarsan altı puan (touchdown). Bunun hemen ardından oraya iki yard mesafeden bir daha bunu tek seferlik deneyip başarırsan iki puan daha. Yok touchdown sonrası topu yerden ayakla kale direklerinin arasından geçirirsen bir puan. Bu kale direkleri arasından geçirmeyi normal zamanda yaparsan üç puan. Bir de safety dediğimiz iki puanlık bir hadise var ki o da rakibini topla onun endzone’unda düşürürsen oluyor.
Maçlar neden bu kadar uzun sürüyor?
Aslında maçlar 15’er dakikadan dört çeyrek, yani toplamda bir saat. Yalnız oyun tabiatı dolayısıyla çok duruyor. Bir de organizasyon ve hakemler kötüyse veya oyuncular çok hata yapıp ceza alıyorsa maçlar daha da uzuyor haliyle. Türkiye’de Avrupa’nın çoğu ülkesinde ise maçlar 12’şer dakikadan dört periyot olarak oynanıyor.
Maç esnasında takımlar neden sürekli yard cezaları alıyorlar? Ne gibi durumlarda yard cezaları alınır?
Yapılaması gerekeni kuralları delen her hareket cezaya tabidir. Bunlar kaskın önündeki maskenin elle tutulmasından sahada 12 oyuncu bulunmasına kadar değişiyor. Bu kuralların bazıları oyunun zevkini artırmak için (pas tutacak adama önceden darbe edilemez), bazılar güvenlik için (maskenin elle tutulması yasaktır) ve bazıları da disiplini sağlayıp spora ilginin azalmasını engellemek içindir (Küfreden oyuncu uyarı alır / maçtan atılır). Cezaların hemen hepsi yard cezası olarak gelir. Bazen hak düşmesi, zaman durması, oyuncu atılması gibi sonuçları da vardır. Savunma takımının yaptığı cezaların neredeyse tamamı hücum takımına bir ilk hak kazandırır.
Türkiye’de neden bazı oyuncular tekmelik takıyor, yasak değil mi?
Sert bir yüzey sunmadıkça çok problem değil. Türkiye’de bu problem yıllarca ileri geri tartışıldı, değişik kurallar uygulandı. Anlık durumu öğrenmeniz faydalı olur.
Nerden öğreneceğiz anlık durumu buradan başka?
www.tbsf.gov.tr adresinde federasyonun merkez hakem kurulunun üyelerine ulaşabilirsiniz. Onlara bu veya diğer başka kural sorularını da yöneltebilirsiniz.
Bazıları neden kasklarına siyah cam takıyor?
Any Given Sudnay’deki olay olmasın diye. Göze parmak, el girmesini engelliyor. Genelde şeffaf visor tercih ediliyor. Siyah her ne kadar havalı olsa da aslında birçok yerde yasak. Doktorun acil bir durumda gözlere bakabilmesi gerekli.
Oyuncular gözlerinin altını neden boyuyor?
Güneş yansıyıp görüşü etkilemesin diye. Kaleci Rüştü ile aynı sebep yani. Bunun yara bandı gibi siyah satılanları da var tek kullanımlık. Boyayı fazla kaçırıp yanak ve çeneye, yukarıda da kaşlara kadar uzananlar işi şova dökmüş oluyorlar.
Burunlarını da boyuyorlar sanırım onun sebebi nedir?
Burunlarını boyayan palyaço tarzı arkadaşlar olabilir ama çoğunlukla gördüğünüz burundaki siyah bant, bir zamanlar Türkiye’de de fırtına gibi esen burun deliklerini genişletici sistemdir.
Bazıları boyunlarına da bir şey takıyor onun sebebi nedir, kask yeterince korumuyor mu yoksa artistlik mi?
Boyuna takılan iki şey vardır. Biri daha küçük olan denizde yüzmek için kullanılan makarnaya benzeyen (hatta ülkemizde ondan üretilen) neck roll’dur. BÖbürü ise ayakkabı çekeceğinin büyüğüne benzer, ve bunların ikisi de hareket kabiliyetinden feragat ederek boyuna ek koruma sağlar.
Korumalı futbol nedir?
Türkiye’deki Amerikan futbolunun başka bir adı.
Flag football’un amerikan futboluyla ne alakası var?
Temelde aynı kurallar, ama çarpışma yok. Bir adamın belinin iki yanındaki bayraklardan birini yakalayabilirsen onu düşürmüş sayılıyorsun.
Ben Amerikan futbolunu çarpışmak için oynuyorum, çarpışma yoksa neden Türkiye’de, Amerikan futbolunu yaymak için ilk ve orta okullara flag football götürmeliyiz diyorlar?
Herkes oyunu çarpışma için oynamaz. Tek kale maç yapar gibi, ounun zevkini almak, ama ekipmanla veya sakatlıklarla uğraşmamak için oyunun “light” hale getirilmişidir flag football. Amerika’da çok yaygındır ve okullarıun dahilinde turnuvalar yapılır.
Arena Football nedir?
Daha az kişiyle basketbol sahası kadar bir yerde NFL sezonu dışında Amerika’da oynanan bir spor. NFL’de dikiş tutturamayanların favori mekanı.
Arena Football’da seyirciler neden sahaya bu kadar yakın?
Daha ilginç olsun diye. Seyirci çekmek çok önemli. Kurallar da sayı yapılmasına çok müsait ve maçların skorları basketbol gibi 56-60’larda dolanıyor.
Arena Football’da neden oyuncular hem savunmada hem hücumda oynuyor, Amerikan futbolunda da böyle olsa olmaz mı?
Arena Football’da gelen para oyuncuların maaşlarını ödemeye ancak yetiyor. Fazla para getiren bir oyun değil ve normal Amerikan Futbolu gibi 55 kişilik kadroyu kaldıramaz.
Neden NFL’de başarılı olmayanlar CFL’e gidiyor?
CFL, Kanada’nın profesyonel Amerikan futbolu ligi. Orada seyirci daha az, para daha az, oyuncu kalitesi bundan düşüyor, bu da CFL’i NFL’e göre daha kolay bir lig yapıyor.
Ne zaman oyuncular oyundan atılır, faul sınırı gibi bir durum var mı?
Sınır yoktur, ama bariz atılması gereken durumlar kurallarda bellidir. Genelde hakemlerin kanaatine kalmıştır. Rakibi düşürdükten sonra başına dikilip ona şekil yapmak cezaya tabidir ama atılmayı gerektirmez. Oyun durunca itişmeler olur ama bunlar sadece ayrılır. Çok bariz bir kavga çıkmaz ve yumruklar konuşmazsa oyuncu atılması olmaz.
Küfür eden atılır mı?
Atılması gerekir, ama hakemin kanaati de önemli. Zaman zaman oyuncunun kendine, sahaya, arkadaşına, talihine küfredilmesine ses çıkmadı ülkemizde ama bu kural gittikçe daha sıkılaşıyor.
Hakemler neden bazı durumlarda sarı bayrak atar?
Amerikan futbolunda faul yapıldığı anda oyun durdurulmaz. Bayrak faulün yapıldığı yere atılır. Bu bayrakların rengi sarıdır. Oyun bittikten sonra faule maruz kalan takıma, oyunun sonucunun mu yoksa cezanı uygulamasını mı tercih ettiği sorulur. Kararı faule maruz kalan takımın koçu karar verir. Eğer topu yerden kaldıran takımda, çizgi oyuncuları (offensive line) top kalkmadan hareket ettiyse yine bu bayrak atılır. Takıma beş yard ceza verilir. Beş yard geriden tekrar oyun başlar.
Genelde koşucularda görüyorum bellerinden havlu gibi bişey sarkıyor bu nedir? Ne için kullanılır?
Koşucularda, oyun kurucularda ve genellikle center’larda havlu bulunur. Bu havlu ile bazen yağmurlu havalarda top silinir bazen de göstermelik olarak takılır.
Takımlarda neden bu kadar çok koç var?
50-60 kişilik takım olduğunu düşünürsen fazla değil aslında. Head koç dediğimiz bir asıl koç, ve altında hiyerarşik olarak devam eden bir liste vardır.
Head koç takımda ki herkesi tanır mı, tanımalı mı hem oyuncular birbirini tanıyor mu 50-60 kişiden?
Head koç herkesi tanımalı çünkü hem NFL’de hem NCAA’de gelen bütün oyuncular onun seçiminden geçmiştir. Türkiye’de seçmeler yapılana kadar ortalıkta dolaşan çömezlerin adı bilinmeyebilir. “Adını öğrenmemi gerektirecek bir hareket yapana kadar adını bilmem” yöntemini uygulayan koçlar da vardır.
Süre ne zaman duruyor ne zaman ilerliyor?
Süre topla koşan oyuncunun saha içinde yere düşmesi ile bir sonraki oyunun başlaması arasındaki kısım dışında devamlı durur. Süreyi durduran olaylar arasında topla dışarı çıkmak, başarısız pas, topa yer türlü vurulduktan sonraki hak, çeyrekler, sayı yapma ve ikinci ve dörüdncü çeyreklerin son iki dakikasına girilmesi vardır.
Oyun kurucu neden topu almadan önce bağırıp duruyor, orada ne diyor, neden birden fazla kez aynı şeyi tekrarlıyor?
Orada arkadaşlarına topun oyuna gireceği zamanı belirtiyor ve rakip bunu bilmiyor. Ayrıca bu söylenen laflarla oyunu da değiştirebilir.
Neden oyun durunca oyuncular gidip oyun kurucunun etrafında toplanıyor?
Oyun kurucu o toplantıda (huddle) koçtan gelen veya kendi karar verdiği oyunu herkese anlatıyor.
Peki bazen toplanmadıkları zamanlar oluyor o zaman nasıl anlaşıyorlar?
O zaman dizildikten sonraki komutlarla anlaşıyorlar.
Bu setlere verilen isimler ne öyle mesela Alabama 42. Bunlara adam gibi 1-2 deseler olmaz mı hem 4 ne 2 ne arkadaşım?
Amerikan futbolunda inanılmaz sayıda diziliş ve oyun imkanı vardır. Bunların hepsine sayı atanması zordur. Ama mesela “Strong I Zip 44 X Slant” gibi bir ismi hatırlamak aslında daha kolaydır çünkü oyunla ilgili ipuçları verir. Örneğin Alabama 42’de iki (2) koşucuyu dört (4) de koşacağı deliği gösteriyor olabilir çünkü bu set isimlerinde hem oyuncuların hem de deliklerin numaraları/sayıları vardır. Takımlar oyun isimlerine farklı anlamlar da yükleyebilir.
Oyuncular onca taktiği nasıl ezberliyorlar, kollarına falan yazanlar oluyor mu?
Uzun uzun idmanlar, çalışma ve olmazsa sadece kendi mevkiine odaklanma. Genelde NFL’de oyun kurucunun kolunda hücum şemalarının, oyun isimlerinin bulunduğu bir bileklik vardır.
Topun kime gideceğine önceden karar veriliyor mu, topu tutacak adam koşarken nerden biliyor topun ne zaman geleceğini?
Koşu oyunlarında topun kimde olduğu bellidir. Pas oyunlarında genelde bilinir ama sonuçta oyun kurucunun kararına ve bu kararı etkileyen (zaman, skor, hak, boş olma gibi) etkenlere bağlıdır.
Oyuncu topla birlikte yere düşünce oyun duruyor mu?
Evet. Oyun oradan devam eder.
Ayak çizgide olsa içerde mi sayılır?
Hayır. Çizgiler saha dışı sayılır.
Touchdown bölgesinin köşelerinde bulunan kukalar ne işe yarar?
Endzone’un sınırlarını belirler. Adı PYLON’dır
Onlara çarpınca touchdown sayılır mı tam çizgide değil mi onlar?
Topu taşıyan oyuncu pylon’a çarparsa ya da topu pylon’un üzerinden gösterirse, bu touchdown’dır.
TV’de ki o sarı çizgi olmadan maçlarda nereyi geçeceklerini nasıl anlıyorlar?
Saha kenarında kırmız çubular geçmeleri gereken yeri gösterir.
“1 and 10”, “3 and 5” falan ne demek?
Hücum takımı dört hakta 10 yard mesafe gitmezse yeni dört hak alamaz. 1 ve 10 ilk hakları ve kalan mesafenin 10 yard olduğunu belirtir. Bu hücum takımı gittikçe değişir, 2 ve 5 olur efendime söyleyeyim 4 ve inches olur ve “1 and Goal” (yani touchdown’a 10 yarddan az bir mesefa kalmıştır) olur.
Bir takımın kaç mola hakkı var molaların süresi ne kadar?
Mola süreleri oynanan lige göre değişir, ama değişmeyen bir şey varsa takımların her yarı üç mola hakları olduğudur.
Periyotlar neden iki dakika kala duruyor?
Sadece NFL’de görülen bu olay zamanında asıl saatin stattaki değil hakemin kolundaki olmasından dolayı takımlara bir uyarı olması için kullanılırdı.
Peki şu an nasıl?
Şu an sadece alışılageldiği için devam ediyor. Hem reklam için bir fırsat daha veriyor hem de maç sonunda zamanı kontrol etmek için koçlara bir şans daha veriyor.
Topu oyuna sokmasının süresi ne kadar?
Normalde hakemin topu yere koyup sinyali verdikten sonra 25 saniye olan bu süre topun el değiştirmesini takiben gelen oyunlarda oyuncular rahatça sahaya girip çıksın diye 40 saniyedir.
Oyun kurucu neden bazen topu önündeki adamın elinden alırken bazen topun ona fırlatılmasını bekliyor?
Topun fırlatılması (shotgun) çoğunlukla pas oyunlarında kullanılır ve oyun kurucunun geri kaçmasını gereksiz kılar ve rakibi daha iyi görmesini sağlar.
Maçta herkes pas atabilir mi, verkaç, duvar-pası yapılabilir mi?
Bir oyunda sadece bir tane ileri pas atılabilir. O da topun ileri kalktığı yeri geçmeden.
Geçen gün Lamar Jackson diye bir adamın maçını izledim adam oyun kurucu ama pas vermiyor. Durmadan koşuyor. Bu onun şahsi oynadığını mı gösterir? Yoksa bu takımı için bir avantaj mıdır, koşucu da pas atsın o zaman!
Oyun kurucu pas atacak kimseyi bulamadığında veya baskı altında kaldığında koşmayı deneyebilir. Bazı oyun kurucular bu durumu avantaja çevirebilecek hıza sahipken çoğunluk çok koşmaz. Koşmaya becerebilen oyun kurucuların azımsanamayacak bir kısmı gerekmedikçe de koşmayı seçerler.
Top dikildikten sonra aynı takımın oyuncusu o topu kapıp sayı yapabilir mi?
Hayır. Degajla dikilen top eğer rakibe değmezse vuran takımın oyuncularının topu yakalamaları bir şey ifade etmiyor. Yerden topu rakibe vermek için yapılan vuruşta ise top 10 yard gittikten sonra vuran takım alabilir ama bu çok zordur ve gerekmedikçe denenmez.
Bazen başlangıç vuruşları çok kısa oluyor nerdeyse vuranın önüne düşüyor, o niye vuran adamın kazmalığı mıdır yoksa taktik falan mı?
Onside kick adı verilen bu vuruş türü genelde maç sonuna gelindiğinde geride olan takımın son çare topu alma çabasıdır. Başarı oranı düşük olduğundan çoğunlukla normal zamanlarda kullanılmazama bazen sürpriz de olabilir.
Uzatmalar nasıl oluyor, kaç dakika, altın gol, gümüş gol falan var mı?
NFL’de gümüş gol gibi olan bir uzatma zamanı var. Para atışını kazanan takım, touchdown yaparsa maçı kazanır. Üç sayılık alan golü atarsa, rakibe bir şans verilir. 12 dakikanın sonunda eşitlik bozulmazsa maç berabere biter. NCAA’de ise penaltı atışları gibi sırayla rakibin 25. yardından hücum edilir.
Bazı oyuncular neden eldiven takıyor?
Parmaklarını korumak, topu daha iyi taşımak veya yakalamak veya rakibi daha rahat durdurmak için.
Field goal elle atılır mı?
Hayır, ama yerden sektirilip ayakla atılabilir.
Field goal atmanın bir sınırı, uzaklığı var mı?
İnsanın bacak gücü dışında bir sınır yoktur. NFL’de bu rekor 63 yarddır.
Neden punt’ları ve kick’leri farklı oyuncular kullanıyor?
Değişik tarzda vuruş oldukları için. İkisini de aynı oyuncuya yaptıran çok takım var.
Punter ve kicker ne kadar kazanır, maçta 50 saatte bir sıra gelmesine rağmen sıkılmıyor mu adamlar, önemi var mı bu mevkilerin?
Nispeten az kazanırlar. Çok da beklemek sıkıcıdır, o yüzden Türkiye’de sadece punter veya kicker’lık yapan adamların sayısı bir elin parmaklarını geçmez.
En önemli mevkii nedir?
Tartışmaya açıktır. Ancak paranın iyi bir gösterge olduğunu varsayarsak kesinlikle oyun kurucudur.
En önemsiz mevkii nedir?
Yine parasal düşünürsek punt yapan oyuncudur. Bu oyuncuya punter denir. Dördüncü hakta topu ayağı ile dikerek sahanın en uzak noktasına göndermeye çalışır ki rakip sahanın uzak bir yerinden hücuma başlasın.
Rakibin her yerine vurabilir miyiz?
Hiçbir yerine tekme veya yumruk atamayız. Onun dışında kaskı ve tam kaskla omuzluğun birleştiği yerden kavrayamayız.
QB’ye orasına burasına vurmamak gibi bir durum söz konusu mu?
Pası attıktan hakemin kanaatince sonra durabilecek durumdaki bir oyuncu onun yerine bilerek QB’ye bir müdahalede bulunursa hakkında cezai işlem yapılır.
Nasıl yani QB’yi aşağıya alamaz mıyız?
Eğer almadan önce durabileceksen almayacaksın. Hakemin kanaatine çok bağlı olan bu olayda göze batmadan yapılan hareket yana kar kalır.
Oyuncular kaskın içinden koçla haberleşebilirler mi?
NFL ve NCAA’de sahada sadece iki oyuncu (o da oyun kurucu ve savunmanın oyun kurucusu denebilecek linebacker) bu sisteme sahip. Türkiye’de yaygın bir kullanımı yok.
Amerikan futbolu Dünya Kupası var mı?
Var ancak biraz karışık. Amerika’lılar kendi şampiyonlarını dünya şampiyonu ilan ediyorlar. İyi de yapıyorlar çünkü dünyadaki en iyi ekibin, en kötü NFL ekibine karşı şansı yok. IFAF ise 1999’dan beri dört yılda bir Dünya Kupası olarak bir turnuva düzenliyor. Şu ana kadar beş defa düzenlendi. İlk ikisini Japonya kazanmıştı ancak o turnuvalarda Amerika yoktu. Son üç turnuvada Amerika, amatör oyuncularla kurulu bir ekiple kupayı müzesine götürüyor. Ancak 2013 yılından beri bu Dünya Kupası organizasyonu gerçekleşmiyor. Türkiye ise henüz bir Dünya Kupası veya benzeri bir turnuvaya katılmış değil.
Bölüm III – NFL ile ilgili sıkça sorulan sorular
NCAA ile NFL’in farkı ne?
NCAA üniversite, NFL profesyonel lig. NFL’dekilerin maaş alması gibi bariz detaylar dışında kurallarda da ufak tefek değişiklikler var. Örneğin NFL’de ekstra sayı denemeleri 15 yarddan yapılırken NCAA’de üç yarddan. NFL’de oyun kurucuların korunmasına daha bir önem verilir. Berabere biten maçların uzatma bölümleri de farklı işler ama o konu SSS’in içinde bir yerde var zaten.
NFL Draftı’nda neden bu kadar çok tur var?
Toplam 32 takım ve her takımda sezon içinde 53 oyuncu için draft’ta yedi tur bulunmaktadır. Her takım her turdan bir oyuncu seçer ama zaman zaman draft hakkı takasları yapılabilir. Örneğin bir takım ilk tur hakkını başka takıma gönderip karşılığında bir ikinci tur ve bir üçüncü tur hakkı alabilir. Üstelik yedi tur çok mu geldi? Az bile, bir zamanlar 15’in üstünde tur vardı.
Bir takım draft ettiği oyuncuyla anlaşamazsa, oyuncu başka takıma gider mi?
Bir oyuncunun draft edildiği takımda oynamayı reddetme hakkı bulunmaktadır. Bu durumlarda takım genelde oyuncuyu takas ile başka bir takıma takas yolu ile yollar, karşılığında başka bir oyuncu veya draft hakkı alır. Hiçbir şekilde anlaşma olmaz oyuncu oynamamakta diretirse, bir seneyi Amerikan futbolu oynamadan geçirebilir. Bu dönemde NFL’de oynayamaz ancak Kanada’da CFL’de oynayabilir. Ertesi sezon tekrar draft’a girebilir.
Her yıl kadarıyla 250 kadar oyuncu draft ediliyor. Peki bu kadar oyuncuda emekli oluyor mu? Sonuçta NFL’de bir şişme olması lazım bu oyuncular nereye gidiyor? Alttan gelenlere yer açmak için emekli mi oluyorlar? Bir de yine bir sürü üniversite mezunu gençten sadece 250’si draft ediliyor gerisi ne yapıyor bunlar neye göre seçiliyor?
Her yıl bir sürü oyuncu emekli oluyor. Ortalama olarak bir oyuncunun kariyeri 3.3 yıl sürüyor. Tabii ki quarterback’lerin ve yıldız oyuncuların kariyerleri daha uzun oluyor. Ancak üç yıl ve fazla oynayan oyuncular, NFL’den emekli maaşı almaya hak kazanıyorlar. Yıllık emekli maaşı 2020 itibariyle 46 bin dolar ediyor. 10 binden fazla eski oyuncunun bu emekli maaşını aldığı biliniyor. NFL’den emekli olan oyuncular, liselerde, kolejlerde veya NFL takımların koçluk, gözlemcilik, yöneticilik yapmaya başlıyorlar, kimisi gözlemci olup yeni oyuncu keşfetmeye başlıyor. Büyük çoğunluğu ise üniversite diplomalarını kullanıp, farklı işlere yöneliyorlar. Aralarında NFL’den emekli olup, sigortacılık yapan da avukatlık yapan da doktorluk yapanlar da var. Baz oyuncular emekli olduktan sonra yorumculuk yapıyorlar.
Öte yandan takımlar sezona 90 kişilik kadrolarla başlıyorlar, sezon başlayınca kadro 53 kişiye düşünüyor. 32 takımın yer aldığı ligde her yıl büyük bir oyuncu sirkülasyonu oluyor. Draft’ta oyuncular yeteneklerine, kolej performanslarına ve takımların ihtiyaçlarına göre seçiliyorlar. Draft edilmeyen oyuncular da daha sonra kamplara davet edilip, kendilerini göstermeye çalışıyorlar.
NFL Draftı’na Amerikan vatandaşı olmayan veya Amerika’da üniversitede oynanamış, başka ülkelerde oynamış yabancı oyuncular da girebiliyor mu? Türkiye’de oynadım/oynamak istiyorum NFL Draftı’na girebilir miyim?
NFL Draftı’na girmek için bir vatandaşlık şartı bulunmuyor. Şu ana kadar tarihte, kolej futbolu (NCAA) oynamadan NFL Draftı’na girmiş ve seçilmiş sadece bir oyuncu bulunuyor. Bu oyuncunun adı Moritz Böhringer. Almanya’da Amerikan futbolunu öğrenmiş ve Almanya liglerinde oynamış olan Böhringer, 2016 NFL Draftı’nın altıncı tur, 180. sırasından wide receiver olarak Minnesota Vikings tarafından draft edildi. Ancak herhangi resmi bir maça çıkmadı.
NFL aynı zamanda Amerika dışındaki oyunculara şans vermek için 2017 yılında International Player Pathway adlı bir program oluşturdu. Amerika ve Kanada vatandaşı olmayan, 24 yaşın altındaki oyuncular bu programda yer alabiliyor. Koçlar beğendikleri oyuncuları kamplara davet ediyorlar. Genelde oyuncular bir sezon boyunca bu program çerçevesi içinde idmanlar yapıp, kendilerine NFL takımlarına beğendirmeye çalışıyorlar. 2020 yılı itibariyle bu programdan toplam 27 oyuncu NFL takımlarına girebildi ancak çoğu takımların idman kadrolarında yer alabildi. Bu programdan NFL’e girip, NFL’de touchdown yapabilmiş tek bir oyuncu var. Almanya vatandaşı olan Jakob Johnson adlı bu oyuncu şu anda New England Patriots’ta oynuyor. İlk ve tek touchdown’ını 2020 sezonunun ikinci haftasında yaptı. Türkiye’de yetişmiş veya NCAA’de oynamış bir Türk oyuncu henüz bir oyuncu NFL Draftı’na girmiş değil.
NFL’de All-Star maçı var mı?
Var. Adı Pro Bowl ve oylamayla seçilen kadrolar, playoff’un yarı finalinde elenen (yani konferans finallerinde) koçlar yönetiminde sahaya çıkar. Bu organizasyon Super Bowl’dan bir hafta önce gerçekleşir.
NFL’de transfer olayı nasıl oluyor?
Sözleşmesi bitmemiş bir oyuncu diğer bir takımın draft hakkları veya başka oyuncularla ve hatta bir koçla bile takas edilebilir. Parayla adam alınmaz, sözleşmesi biten oyuncuya sözleşme imzalatılır.
O tribünler nasıl oluyor da o kadar doluyor?
Çok güzel bir spor ve seyirci çok seviyor. NFL yöneticileri ilgi azalmaması için her türlü tedbiri alıyor. Maçlar ortalama üç buçuk saat sürdüğü için Amerika’da büyük bir sosyalleşme aracı olarak görülüyor, insanlar maçlara erkenden gidip stadyumun önünde “Tailgating” adı verilen piknik, barbekü tarzı aktiviteler de yapıyorlar.
Bu spor neden Amerika’da en fazla ilgi gören spor?
Çok güzel bir spor ve seyirci çok seviyor. NFL yöneticileri ilgi azalmaması için her türlü tedibir alıyor. Üstelik devamlı oyunun durması sosisli sandviç almaya müsaade ediyor.
Super Bowl denen olay ne oluyor?
NFL finalinin ismi oluyor. NFC ve AFC konferansı şampiyonlarının karşılaştığı maçta galip gelen taraf NFL şampiyonu oluyor. Super Bowl’u Amerika’da ortalam 100 milyon kişi izliyor. Amerikan televizyon tarihinin en fazla reyting alan 30 yayınndan 29’u Super Bowl (Diğeri 1983 yılında M*A*S*H dizisinin finali). En fazla izlenip ilk sırada yer alan Super Bowl, 2015 yılındaki Super Bowl XLIX ve 114,442,000 kişi tarafından izlendi.
Super Bowl’u sadece devre arası şovu için izleyenler var. Neden devre arası şovu bu kadar popüler?
Super Bowl’ların Amerikan televizyon tarihinin en çok izlenen programları arasında hep zirvede olması aslında bu organizasyonun büyük bir şov olması. Her yıl Super Bowl’lara özel reklamlar hazırlanıyor, bu reklamların 30 saniyesinin ücreti 5.25 milyon dolar oluyor. Her Super Bowl’da devre arasında dönemin en popüler şarkıcıları, grupları konserler veriyorlar. Reytingler yüz milyonlarla ölçüldüğü için bu konserler, şarkıcılar için de büyük bir reklam imkanı. Bu sebepten ötürü NFL, devre arasında konser veren şarkıcılara herhangi bir ücret ödemiyor. Şu ana kadar Michael Jackson, Paul McCartney, Rolling Stones, Madonna, Beyonce, Katy Perry, Coldplay, Justin Timberlake gibi birçok ünlü isim Super Bowl devre arasında konser verdi…
NFL’de konferanslar neye göre ayrılmış?
NFL’de NBA’deki gibi doğu-batı ayrımı bulunmuyor. Takımlar coğrafi konumlara göre ayrılmış değil. Bundan 55 sene önce Amerika’da NFL ve AFL adından iki lig bulunuyordu. Bu iki lig 1966 yılında birleşti ve iki ligdeki takımlar iki konferansa ayrılıp, NFL çatısı altında toplandı. AFL’de yer alan takımlar NFL’de AFC adlı konferansta toplandı, NFL’de yer alan takımlar ise NFC adlı konferansta toplandı. İki konferansın yer aldığı ligin adı ise NFL olarak sabit kaldı. İşte bu AFC ve NFC şampiyonları her sene Super Bowl’da karşılaşıyorlar. Sene içinde de konferanslar arası maçlar yapılıyor.
NFL fikstürü neye göre belirleniyor?
NFL’de yer alan 32 takım, iki konferansa bölünmüş durumda. Her konferansta 16 takım bulunuyor. Bu takımlar dörderli gruplarda yer alıyor. Lig genelinde dörderli toplam sekiz grup bulnuyor. Her takım, grubundaki diğer üç takım ile ikişer maç yapıyor (6 maç). Her takım, kendi konferansındaki diğer bir grupta yer alan dört takım ile birer maç yapıyor (4 maç). Bu diğer grup her yıl değişiyor. Yani aynı konferansta yer alıp farklı grupta bulunan takımlar, üç yılda bir karşılaşıyorlar (Not: Eğer bir önceki yılı aynı sırada bitirmedilerse ise bu durum geçerli. Bir önceki yılı aynı sırada bitirdikleri rakipleri ile ertesi sene maç yapıyorlar. Açıklaması iki alt paragrafta yer alıyor).
Daha sonra her takım, karşı konferanstaki bir gruptan dört takım ile birer maç yapıyor (4 maç). Karşı konferanstaki rakip grup her sene değişiyor. Yani farklı konferanslarda yer alan takımlar (NFC takımları ile AFC takımları) dört yılda bir karşılaşıyorlar.
Son olarak her takım, kendi konferansında, bir önceki sezon gruplarını aynı sırada bitirdikleri takımlar ile (Örneğin; bir önceki sezonun NFC Kuzey grubu birincisi, NFL Güney, NFC Batı grubu birincisi…) iki maç yapıyor (2 maç). Bu iki maç, takımların o yıl maç yapmadıkları, ancak aynı konferansta yer aldıkları diğer iki gruptaki takımlar ile oluyor.
Böylece 6+4+4+2 toplam 16 maç oynayarak sezonu tamamlıyorlar. Sezon içinde her takımın bay haftası denilen bir dinlenme haftası oluyor. Dolayısıyla sezon 17 hafta sürüyor.
Playoff’a kalan takımlar nasıl belirleniyor?
Gruplarını lider bitiren takımlar doğrudan playoff’a gitme hakkı kazanıyorlar. Birincilerin ardından en çok galibiyet alan üç takıma daha playoff bileti veriliyor ve her iki konferanstan yedişer takım playoff’a kalıyor. Bu sistemde -matematiksel olarak- bir grupta yer alan tüm takımların playoff’a gitme şansı bulunuyor.
Her iki konferansta en çok galibiyet alan takım, playoff’un ilk turunu bay geçiyor. Playoff’larda AFC ve NFC takımları kendi içlerinde eşleşiyor. Her playoff maçı tek maç üzerinden üzerinden oynanıyor. Kazanan bir üste çıkıyor, kaybeden eleniyor. AFC ve NFC’yi şampiyon bitiren takımlar Super Bowl oynuyorlar. (2020 sezonuna kadar her konferanstan altışar takım playoff’a kalıyordu, 2020 sezonu sonrası yedişer takıma yükseldi)
NFL’i nasıl izlerim?
NFL maçları Türkiye’de S Sport 2 kanalında yayınlamaktadır. S Sport 2 kanalı Kablo TV, Vodafone TV, Turkcell TV+, Tivibu ve D-Smart platformlarında bulunmaktadır. NFL’de sezon Eylül ayında başlar Şubat’ın ilk haftası sona erer. Her Pazar günü saat 20.00’da ve 23.25’te S Sport 2’de birer maç Türkçe olarak yayınlanır. Pazartesi akşamını Salı sabahına bağlayan gece 03.20’de ise haftanın son maçı S Sport 2’den yayınlanmaktadır. Bu yayınlar aynı zamanda Internet üzerinden S Sport Plus ile takip edilebilmektedir. Bunun dışında NFL.com üzerinden GamePass satın alarak tüm maçları, dilediğinizi seçerek, dilerseniz RedZone ile hepsini aynı anda HD kalitesinde izleyebilirsiniz. Ayrıca maçtan bir gün sonra maçların reklamsız halleri, oyun durduğu anlar çıkartılarak sadece GamePass’te yayınlanır, böylece bir maç 30-45 dakikada izlenebilir.
Türkiye’de yayınlanan NFL maçlarında Türkçe anlatım var mı?
2020 sezonu itibariyle S Sport 2 ve S Sport Plus üzerinden yayınlanan maçlar Türkçe anlatım ile gerçekleşmektedir. Bu anlatımları ise NFLTR ekibinden Hilmi Çeltikçioğlu, Oktay Çavuş, Görkem Şahinoğlu ve And Kaan Yılmaz üstlenmektedir. Basketbol ile ilgilenenlerin tanıdığı isimler arasında yer alan Murat Murathanoğlu da yayınlarda yer almaktadır. Üstelik her Pazartesi gecesi S Sport 2’de Maksimum NFL adlı canlı bir program yapılmaktadır. Bu programı ve maçları S Sport Plus üzerinden canlı olarak da izleyebilir, dilediğiniz zaman tekrar erişebilirsiniz.
Öte yandan 2012 NFL Sezonu ve playoff’larında D-Smart’ta Smart Spor’da yayınlanan maçlar da NFLTR ekibinin anlatımıyla Türkçe olarak ekranlara geliyordu hatta bir de NFL Stüdyo adlı canlı bir stüdyo programı vardı ancak 2012 sezonundan sonra devamı gelmedi. NFL Stüdyo’nun eski şu anda Youtube üzerinden erişmek mümkün. S Sport 2’deki Maksimum NFL programı ise sadece S Sport Plus’ta yer almaktadır. S Sport Plus’a Internet üzerinden üye olabilirsiniz. Öte yandan Super Bowl’un Türkçe anlatımı platformuna, kanalına, yılına göre değişkenlik gösterebiliyor.
Bölüm IV – Faydalı Linkler
Amerikan futbolunda hangi mevkideki oyuncu ne iş yapar sahasının boyu ne kadardır gibi bilgiler için; https://nfltr.com/konular/amerikan-futbolu-nedir/
Alternatif olarak üretilen Türkçe terimler için; https://nfltr.com/2006/12/amerikan-futbolunda-turkce-terimler/
Federasyonun resmi web sitesi için;
http://www.tbsf.org.tr/
“Her hafta NFL’de yaşanan gelişmeler hakkında yorumlar dinlemek istiyorum” diyenler için;
https://nfltr.com/tr/nfltr-podcast
NFLTR’nin sosyal medya hesaplarımız:
Facebook: facebook.com/nfltr
Twitter: twitter.com/nfltr
Instagram: @amerikanfutbolu
Youtube: youtube.com/nfltrtv
Türkiye’deki Amerikan futbolu takımlarına nasıl ulaşabilirim?
Bulunduğunuz şehrin takımına Facebook veya Instagram üzerinden ulaşmanız en sağlıklısı olacaktır. Şu anda Türkiye’de 60’a yakın takım bulunmaktadır ancak bir bölümünün Internet sitesi aktif değildir. Takımların sorumlu kişileri dönem dönem değiştiği için artık sorumlu kişi telefonlarını NFLTR üzerinden paylaşmıyoruz. Antrenman tarihleri ve saatlerini, doğrudan takımlarla iletişime geçerek öğrenebilirsiniz. Oyuncu olmak için üniversite öğrencisi olma şartı yoktur. Lise, orta okul öğrencileri de takımlara katılabiliyor. Çoğu takımın genç oyuncular için altyapı takımı bulunuyor. Katılım ile en doğru bilgi için takımlarla sosyla medya üzerinden iletişime geçmenizi tavsiye ederiz.
-SON-
Hazırlayanlar: Kaan Özaydın ve Hilmi Çeltikçioğlu
Güncellenme tarihi: 09 Ekim 2020