Yılın en güzel zamanı. Yılın en büyük spor organizasyonu. Dünya ekonomisinde yeri olan ve her türden kitleyi bir şekilde kendisine bağlayan Super Bowl geldi çattı. Super Bowl LIX, Kansas City Chiefs ile Philadelphia Eagles arasında Türkiye saati ile 02.30’da Louisiana’nın New Orleans şehrinde oynanacak.
NFLTR’nin ve bendenizin bin bir türlü emekle hazırladığım madde yazıma hoş geldiniz. Daha önce 54, 55, 56 ve 58’i yazmış biri olarak bir sene zorunlu fire verip beşinci kez bu yazıyı çıkarabilmek benim için mutluluk. Eğer sıkı takipçiyseniz hangi maddeyi nerede bulacağınızı zaten biliyoruz lakin ilk defa geldiyseniz tavuk kanadı, reklamlar, fragmanlar, takım sahiplerinin değerleri, stadyum bilgileri, Tom Brady, eski şampiyonlar, istatistikler, rakamlar, rekorlar… hepsi buradadır. Bir de belirteyim bu Ulusal Tavuk Konseyi’nin tavuk kanadı tahminlerini artık detaylandırmasını rica ederim. Yani her sene “şu kadar milyar” demektense iki tane istatistik koysalar biz de bilsek. Neyse yorumlara en güzel tavuk kanadı sosu tarifini paylaşan üç kişiye Super Bowl bileti… Şaka şaka biletler olmuş 8 bin dolar nerede öyle bedava bilet. Keyifli okumalar…
I. Super Bowl LIX bilet fiyatları ile başlayalım o zaman…. Her bütçeye göre biletler her sene olduğu gibi mevcut. Endzone arkaları bu yazı yazıldığı tarihte 5000 dolar civarına ikinci el piyasasında yer bulurken saha kenalarının üst bölümleri olmak üzere uzak yerlerin ortalama bilet fiyatları ise 8000 dolar civarı olduğu görülüyor. Bu noktada Super Bowl I’in bilet fiyatları 12 dolar iken mevcut zamanın enflasyonuna oranlandığında bu fiyatın yaklaşık olarak 106 dolara geldiğini de tahmin etmişler. Öte yandan 2021 yılından bu yana Super Bowl bilet fiyatlarının 8000 dolar civarı olduğunu belirtelim.
II. “Çok param var” diyen için tabii ki normal insanlar arasında değil de özel ve lüks yerlerde Super Bowl izlemek de mümkün. Bu konuda localar ve suitler 430 bin dolardan başlayıp 1 milyon 300 bin dolara kadar değişkenlik gösteriyor. Bu değişkenliğin temel noktası ise sunulan hizmetler. “Ne varmış bu 1 milyonluk yerde?” diyecek olursanız şuraya ve şuraya sizi yönlendirebilir hatta mevcut biletlerden eğer talebiniz olursa alabilirsiniz de. Yine suitlerde verilen menüye bakmak isteyenleri de şuraya yönlendirebilirz. Nitekim Ceasers Dome’da suitler saha içi, 300 ve 400 olmak üzere üç farklı çeşidi bulunuyor. 300 ve 400 stadyumun bloklarını tasvir ederken saha içi suitler ise endzone civarında bulunanlar.
III. “Çok param var” diyen için tabii ki normal insanlar arasında değil de özel ve lüks yerlerde Super Bowl izlemek de mümkün. Bu konuda localar ve suitler 430 bin dolardan başlayıp 1 milyon 300 bin dolara kadar değişkenlik gösteriyor. Bu değişkenliğin temel noktası ise sunulan hizmetler. “Ne varmış bu 1 milyonluk yerde?” diyecek olursanız şuraya ve şuraya sizi yönlendirebilir hatta mevcut biletlerden eğer talebiniz olursa alabilirsiniz de. Yine suitlerde verilen menüye bakmak isteyenleri de şuraya yönlendirebilirz. Nitekim Ceasers Dome’da suitler saha içi, 300 ve 400 olmak üzere üç farklı çeşidi bulunuyor. 300 ve 400 stadyumun bloklarını tasvir ederken saha içi suitler ise endzone civarında bulunanlar.
IV. Super Bowl izlenme oralarında ise bu seneki tahminler “PredictHQ” tarafından yapılırken ortaya konan rakam 116.8 milyon civarında olacağı düşünülüyor. Kendilerinin nasıl bir yöntem kullandıklarına ve geçmiş yıllardaki isabetli tahminlerine şuradan bakabilirsiniz. Öte yandan geçen seneki Super Bowl’un toplam izlenmelerde 123 milyon civarına ulaşmasıyla Amerika tarihinde en çok izlenen canlı yayın oldu. Bir önceki Eagles-Chiefs maçına gidersek izlenme rakamlarında 114 milyon canlı yayın, bunun 89 milyonu evde izleyenlerde 25 milyonu da dışarıda izleyenlerden oluşmuştu. Geçmiş yılların grafiğine bakmak isteyenleri de şuraya alabiliriz.
V. Super Bowl LIX’in baş hakemi Ronald Tolbert. Super Bowl LIII’ün de yedek hakemi olan Ronald Tolbert, 2010 yılından beri normal sezon ve playoff olmak üzere maç yönetimlerinde yer alırken 2014 baş hakemliğe yükseltildi. 2021 sezonu sonunda oynanan Los Angeles Rams-Cincinnati Bengals Super Bowl’unu da yöneten Tolbert, Michigan State Üniversitesi mezunu olup Harvard’da hukuk eğitimi de almış. Özgeçmişinde NFL hakemliği dışında 1988-2002 arasında avukatlık firmasında çalışmış olan Tolbert, 2002-2019 yılları arasında da inşaat firmasında genel müdür yardımcılığı ve hukuk müşaviri görevinde de bulunmuştur. Kariyerinde 243 maçta görev almış olan Tolbert, Kansas City Chiefs’in bu zamana kadar 13 maçında görev alıırken kırmızı beyazlı ekip altı galibiyet ve yedi galibiyet elde etmiş. Öte yandan Chiefs’in en son görev aldığı maç ise Cincinnati Bengals’a kaybettiği konferans finali. Phildelphia Eagles cephesinde ise daha önce dokuz maçında görev alırken Phily ekibinin altı galibiyeti ve üç mağlubiyeti bulunuyor. Eagles’in son maçını ise 2022 yılında normal sezon maçını yönetmişti. Son olarak Ron Tolbert ile ilgili şu makaleye de ileri okumak yapmak isteyen göz atabilir.
VI. Maçın hakem ekibine baktığımızda ise Mike Norton ismi dikkatleri çekenlerin başında geliyor. Yedi sezon NFL’de linebacker olarak forma giyen Norton, Oakland Raiders, St. Louis Rams, Green Bay Packers ve Indianapolis Colts’te top oynadı. Geçen seneki Super Bowl’da Terry Killens, Super Bowl’da hem oyuncu hem de hakem olarak bulunmasıyla tarih sayfalarına adını yazdırmıştı. Mike Morton da ligde oynayan ve Super Bowl’da hakem olan isimler arasına adını yazdırdı. Daha önce ülkemize kliniklere de gelen Morton ile iligli Hilmi Çeltikçioğlu’nun anılarını NFLTR Podcast 404’te dinleyebilirsiniz.
VII. Stadyum hakkında genel bilgilere biraz bakalım: Dünya üzerinde bakıldığında toplam 77 adet dome yani kapalı ve üstü açılır-kapanır stadyum yer alırken Ceasers Dome, 73 bin kişilik kapasitesiyle bu manada ilk beş içerisinde yer alıyor. İlk dört sıralamasında ise Real Madrid’in stadı Santiago Bernabeu birinci (84744); Endonezya milli futbol takımının maçlarını oynadığı Jakarta Stadyumu (82000) ikinci; Dallas Cowboys’un stadı AT&T Stadyumu üçüncü (80000) ve Galler’deki Ragbi milli takımının maçlarını oynadığı Principality Stadyumu (73931) dördüncü sırada yer alıyor. Ancak bu listeyi sadece “dome” olarak bakılırsa Ceasers Dome, birinci sırada yer alırken ilk on sırada sekizi Amerika’da yer alan stadyumlar olarak öne çıkıyor.
VIII. Yapımına o zamanın parasıyla 134 milyon dolar harcanan Superdome’da (2023’teki enflasyona göre karşılığı 759 milyon), 2005-2006 yıllarında Katrina kasırgasında etkilerinden dolayı 193 milyon dolarlık (2023’teki enflasyona göre karşılığı 292 milyon dolar) bir tadilat çalışması yapıldı. 2007 metre yüksekliğe sahi olan stadyum, yaklaşık 40 bin metrekare çatı alanına sahip olmasıyla ve 20 bin tonluk çelik kullanılmasıyla en özel yapımlardan birisi. Stad yanındaki tesislerle, otopark alanlarıyla ve yerleşim yerleriyle birlikte toplam 200 bin metre karelik alana yayılmış olan bu tesisin etrafı yaklaşık olarak 100 km’dir. Ev sahipliği bakımından daha önce Muhammed Ali’nin Leon Spinks’i mağlup ettiği boks maçını konuk eden Dome’da Rolling Stones, 1982 NCAA Basketbol Finali, Wrestlermania, Papa John Paul II’nin ziyareti ve Frank Sinatro konserleri gibi önemli aktivitelerde de kullanılmıştır.
IX. Katrina kasırgasından bahsetmemek olmak. 2005 yılında gerçekleşen Katrina kasırgası, kategori 5 olarak adlandırılan doğa olaylarından biri. 280 km/saat hıza sahip olan bu olayda New Orleans şehri yaklaşık 150 milyar dolarlık bir hasar bırakmakla birlikte 1500 kişi yaşamını yitirdi. Şehir bir hafta elektriksiz kalırken 3000’e yakın ev de kullanılmaz hale geldi. Öte yandan bu süreç içerisinde o zamanki adıyla Mercedes-Benz Superdome, New Orleans şehrine adeta bir yuva oldu. Binlerce insanın barına bildiği ve sonrasında meydana gelen hava olaylarında da insanları koruyan stadyum, Lousiana eyaleti için adeta bir simge haline geldi. Nitekim bu elim olaydan dolayı New Orleans Saints, 2005 sezonunu LSU Tiger Stadyum, Alamo Dome ve Giants Stadyum’da oynamak durumunda kaldı. Lakin 2006 sezonunda tekrardan kendi evine dönen Saints, evindeki ilk maçta Atlanta Falcons’u 23-3 yenerken Steve Gleason’un yaptığı punt bloğu NFL klasiklerine girerken olay anının heykeli de stadyum önüne yapıldı. 2016 yılında hayatı belgesel de oldu.
X. Super Bowl’un bu seneki yayıncısı FOX olacak. Öte yandan FOX, son üç senedeki ikinci Super Bowl’unu yayınlamaya hazırlanırken bu anlamdaki sayısını da 11’e yükseltmiş olacak. Normal şartlar altında Super Bowl yayınları CBS, FOX ve NBC ekseninde dönüşümlü olarak yayınlanıyordu ancak NBC, kış olimpiyatlarının da yayıncısı olması sebebiyle yaptığı yayın hakkı değişimi nedeniyle FOX’un üç senede ikinci Super Bowl yayınlama durumu oluştu. Öte yandan ABC/ESPN’in de Super Bowl yayınları işine girmesiyle birlikte bundan sonraki süreçte sıralama NBC-ABC/ESPN-CBS-FOX şeklinde her dört senede denk gelecek biçimde döngüye de bu seneyle birlikte başlanmış olacak.
XI. FOX, Super Bowl LIX’in yayını için 149 kamera ile yayınlamaya hazırlanırken bunların 97 tanesi Sony marka HDC serisi yayıncı kamerası, bir adet Sony FR7 Cinema Line, üç adet Sony marka FX6 Cinema Line, bir adet Sony marka Venice 2 Full Frame Dijitael kamera, 18 pylon kamerası ve iki adet 4K ve SlowMo içeren Skycam gibi birçok ekipmanlar olacak. Yine bu yayın için yaklaşık 85 kilometrelik kablo kullanımı ve 48 mikrofon da işin içinde olacak.
XII. Maçın anlatımında ise Kevin Burkhardt olacak. Kendisinin ikinci Super Bowl’u olmasıyla birlikte iki sene önceki Eagles-Chiefs maçında da yine anlatım koltuğunda kendisi vardı. Lakin o Super Bowl’dan buraya yorumcu koltuğunda önemli bir değişim söz konusu. Super Bowl LVII’de yorumcu koltuğunda Greg Olsen var iken bu sefer yedi kez Super Bowl şampiyonluğu görmüş Tom Brady, yorumculuk kariyerinin ilk Super Bowl sınavını verecek. Yine tesadüftür ki Tom Brady, kariyerinin ilk Super Bowl’unu kazandığı stadyum olan Superdome’da bu sefer yorumcu olarak ilk maçına çıkacak. Tom Brady hem Super Bowl kazanmış hem de yorumculuk yapmış isimler arasına adını yazdıran altıncı İsim olacak. Diğerleri ise şu şekilde: Troy Aikman, Phil Simms, John Madden, Bob Griese ve Joe Theismann.
XIII. İşin reklam boyutu da Super Bowl’un olmazsa olmazlarından. Bu senenin yayıncısı olan FOX, Kasım ayı içerisinde reklam slotlarını doldururken bu sene 30 saniyelik 8 milyon dolar gibi bir rakama çıkarak rekora ulaştılar. Özellikle NFL’in normal sezon ve playoff’lardaki artan izlenirliği sonrası Noel günü de Netflix ile yayıncılık anlamında yayılması sonrası bu ekonomik boyutta devasa bir noktaya doğru giden Super Bowl reklam piyasası da mevcut. Bu seneki reklamlarda dikkat çeken markalar ve isimlerde Bud Light’tan Shane Gillis ve Post Malone, Ram Trucks’ta Glenn Powell, FanDuel’da Eli&Peyton Manning kardeşler, Squarespace’de Barry Keoghan, Uber Eats’ta Matthew McConaughey, Bosch’ta Antonio Banderas, Michelob ULTRA’da Willem Dafoe, Steşşa Artois’te Matt Damon ve David Beckham ve Dunkin Donuts ile Ben Affleck’i izleme fırsatınız olabilir. Konuyla ilgili takip etmen isteyen şurayı ziyaret edebilir.
XIV. Reklamlarla birlikte şahsen en sevdiğim bölüm olan işin fragman kısmı da yine Super Bowl LIX’da yer alacak. Öncelikle söyleyeyim benim gibi “Geek” iseniz o zaman açılış hücumundan sonra ekranın başından kalkmayın çünkü muhtemelen film fragmanları bu zamanda yayınlanacak. Gelelim fragmanlara. İlk olarak Captain America: Brave New World filmi için yeni ve biraz daha detaylı bir fragman beklenenler arasında. Sam Wilson’un yeni Kaptan Amerika olması sonrası ilk solo filmi olacakken Marvel’ın da evrenini şekillendirebilecek bir film. Öte yandan live action Lilo ve Stitch, bir diğer Marvel filmi Thunderbolts, Tom Cruise’in kendi evreni olan Görevimiz Tehlike serisinin son filmi Görevimiz Tehlike: Son Hesaplaşma, Jurassic World Rebirth, James Gunn DC evrenin ilk filmi olacak olan yeni nesil Superman yine ekranlardan izleyebileceğiniz fragmanlar olarak dikkat çekenlerden.
XV. Super Bowl anketlerinde bu sene sorulan soruların başında maçı izleyenler, devre arası şovu için gelenler ve reklamlar önemli diye düşünenler arasında üçlü bir durum söz konusu. Bu hususta izleyicilerin yüzde 43’ünün maçı izlemek istediği, yüzde 19’un devre arası şovu için izleyeceği ve yüzde 17’de reklamları merak ettiği ortaya çıkmış gözüküyor. Amerika’da şükran gününden sonra en çok harcama yapılan günlerden olan Super Bowl pazarında toplamda 18 milyar dolarlık harcama yapılması beklenirken kişi başına yiyecek, içecek veya diğer türlü alışverişlerin masrafı olarak yaklaşık 92 dolarlık bir maliyeti olacağı ön görülüyor. Geçen sene bu rakamlar ise sırasıyla 17,3 milyar dolar ve 86 dolar idi. Nitekim 113 milyon kişinin evde izlemesi tahmin edilirken yaklaşık 18 milyon kişi ise bar veya restoranlarda maçı izleyeceğinin düşünüldüğünü belirtelim. Yapılacak bu harcamalarda ise yiyecek/içecek kısmı yüzde 81’lik dilim ile önde olurken bunu takriben takım ürünleri, televizyon, dekorasyon ve mobilya alımları azalan oranda takip ediyor.,
XVI. TAVUK KANADI, TAVUK KANADI, TAVUK KANADI… Dikkat çekmesi ve tekrarlı olması için üç kere yazdığıma göre artık yazının ilk yazılan ve etrafında şekillenen maddesine hoş geldiniz. O zaman gelsin bu senenin rakamları: Ulusal Tavuk Konseyi, yaptığı açıklama bu seneki tavuk kanadı tüketimini 1,47 milyar olarak tahmin etti. Bu sayıdaki tavuk kanadıyla dünyayı üç kez turlayabileceğiniz bu yazıları her sene okuyorsanız bilebilirsiniz; ilk defa okuyorsanız gereksiz kutusuna dolacak güzel bir bilginiz oldu, tebrik ederim. Öte yandan Chiefs ve Eagles’in Super Bowl’a yükselmesinden sonra Kansas City’de tavuk satışları yüzde 21 artarken Philadelphia’da ise yüzde 19’lukbir artış söz konusu. Amerika genelindeki tavuk kanadı sayısı ise 19 Ocak’tan bu yana yüzde 12’lik genel bir artış göstermiş durumda.
XVII. Tavuk kanadının eşlikçisi ve Super Bowl’un olmazsa olmaz yiyecekleri ise Pizza, cips ve patlamış mısırlar olarak öne çıkıyor. Pizza konusunda ise Super Bowl’un oynanacak günü olan 9 Şubat’ın aynı zamanda ulusal pizza günü olmasından dolayı rekor bir sayıya ulaşması ve bu sırada da pizza markalarının “bir taşla iki kuş” misali pazar gününe özel bir kampanya yapması beklenenler arasında. Rakam tahmini olarak siparişlerin 12 milyon civarı olması beklenirken promosyonlarla birlikte bu sayıda da artış olması muhtemel gibi gözüküyor. Öte yandan cipslerin olmazsa olmazlarından olan soslar konusunda avokado konusunda Meksika’dan 110 bin ton getirilmesi bu yiyeceğin de tüketiminin yüksek olacağı tahmin ediliyor.
XVIII. Yeme varsa içme de olmaz mı? Super Bowl’un en çok içilen içeceklerinden olan biralarda bu sene 325,5 milyon galon tüketim (1,2 milyon litre) beklenirken yapılan anketlerde yüzde 48 oranında soda ilk içecek olarak öne çıkıyor. Sodaları, bira, gazoz, şarap, maden suyu ve kokteyller takip ediyor. Geçen seneki anketlerde ise sodanın yüzde 43’lük dilimle birinci sırada olması, özellikle son dönemdeki Amerikan enflasyonundan da kaynaklandığı tahmin ediliyor.
XIX. İşin bahis kısmına da yine değinelim. Nitekim bahis konusunda bu sene yine rekor bekleniyor. Ohio eyaleti bahis sorunu merkezi 2022’de 4 milyar dolar olan miktarın geçen sene 19 milyar dolara çıktığınız açıkladı. Bu sene ise bu sayının 22 milyar dolar civarı olması bekleniyor. Amerika 38 eyalette canlı bahsin de sahip olmasıyla birlikte sayıdaki artış muhtemelen gerçekleşecek gibi gözüküyor. Bahis yapılacak konularda, Taylor Swift’in kaç kez ekrana geleceği, Travis Kelce’nin kazanan taraf olursa evlenme teklif edip etmeyeceği, maça kaç kez “Tush Push” olacağı, Nick Sirianni’nin ulusal marş sırasında ağlayıp ağlamayacağı, yayıncı olan FOX’un Tom Brady’nin Super Bowl yüzüklerini gösterip göstermeyeceği ve Jason Kelce’nin kameraya çıkıp çıkmayacağı oynanabilecek değişik bahislerden.
XX. Super Bowl devre arasında bu sene sahneye çıkacak isim Hip Hop’un ünlü, başarılı ve sevilen isimlerinden Kendrick Lamar. 22 kez Grammy ödülünü kazanan Lamar, Jay-Z ve Kanye West sonrası bu anlamda üçüncü sırada yer alıyor. 2024 yazında çıkardığı “Not Like Us” şarkısıyla iyice hafızalara kazınan Kendrick Lamar, 2017 yılında çıkardığı “DAMN” albümüyle de zirveyi perçinlemeye başlamıştı. Nitekim 2022 yılında Los Angeles’taki Super Bowl’da da Dr.Dre, Eminem, Snoop Dog ve Mary J.Bigle ile sahneyi paylaşan Kendrick Lamar bu sefer spot ışıkları altında kendisi olacak. Öte yandan yine popüler şarkılarından olan “All the Stars” şarkısında eşlik eden SZA’da yine sahnede olacak olan isimlerden. Son olarak klasik bilgimizi verelim: NFL bu devre arası şovuna herhangi bir ödeme yapmazken sadece bu şov için çalışanların ödemelerini gerçekleştiriyor. Mevzubahis devre arası şovunun maliyetini kafada canlandırmak için 2020 yılında Shakira-Jennifer Lopez’in şovunun 13 milyon dolar, 2021’deki The Weeknd’in ise 10 milyon dolar civarı bir harcama yaptığı biliniyor.
XXI. Amerikan milli marşını bu sene seslendiren isim Jon Batiste olacak. Grammy ödüllü sanatçı aynı zamanda Louisiana doğumlu olması da dikkat çeken detaylardan. Pixar’ın sevilen ve ödül alan animasyon filmlerinden olan “Soul” filminin müziklerini besteleyen Batiste, 2015-2022 yıllarında komedyen ve talk-show’larıyla bilinen Stephen Colbert’in şovunda yer almıştı. “America the Beatiful”u ise oyuncu-şarkıcı Stephanie Nogueras seslendirecek.
XXII. Super Bowl LIX’in logosu NFL’in deyimiyle ilk kez yerel bir sanatçıyla iş birliği yaparken bu isim New Orleans’lı Thaj Williams tarafından hazırlandı. Kendisi Microsoft firmasında siber güvenlik olarak çalışan Williams, Kızılderili kökeninden gelen bir yerel sanatçı. Daha önce New Orleans şehri için de reklamlarda çalışan 26 yaşındaki isim, Tulane Universitesi mezunu. Kendisiyle ilgili hazırlanan detaya şuradan ve şuradan ulaşabilirsiniz.
XXIII. Super Bowl’da kullanılacak olan para konusunda Highland Mint firması geçtiğimiz senelerde olduğu gibi yine maça özel para atışında kullanılacak parayı üretti. 39 mm çapında olan bu paranın bir yüzünde Kansas City Chiefs ve Philadelphia Eagles’in logoları yer alırken diğer tarafında ise Super Bowl LIX’in logosu ve komisyoner Roger Goodell’in imzası bulunuyor. Öte yandan bu “coin” olarak adlandırılan paralar aslında eski maçlarla ilgili derin bir tarih barındıran özel eşyalar. Bu noktada para atışı yapılan sporlarda şu ana kadar ki en pahalı maç parası ise 1966 yılındaki Dünya Kupası’nda İngiltere-Batı Almanya arasında oynanan maçta kullanılan para, müzayedede 11 bin dolar ile alıcı bulmuş. Super Bowl LIX parasını ise NFL’in resmi ürünler satan sayfasından 100 dolara alabilirsiniz.
XXIV. Madem Super Bowl’da kullanılacak paradan bahsettik para atışına da şöyle bir değinelim. Para atışını kazanan takımların şu ana kadar ki Super Bowl derecesi 26-32 olurken Kansas City Chiefs, oynadığı son iki Super Bowl’da da hem para atışını hem de maçı kazanan takım olarak öne çıkıyor. Öte yandan 2014-2021 yılları arasındaki sekiz Super Bowl’da da para atışını kazanan takım Super Bowl’da yenilgi tarafında yer aldı. Son olarak son 16 para atışının 15’inde para atışını kazanan takım ikinci yarı topu almak için ilk yarıdaki başlangıç vuruşunu rakibe bırakırken bunu yapmayan son takım 2010 yılında New Orleans Saints olurken kendileri ikinci yarının başındaki vuruşta başarılı onside kick denemesiyle Super Bowl tarihindeki yerlerini almışlardı.
XXV. Super Bowl’un oynanacağı eyalet olan Louisana, bu sene dahil olmakla birlikte 11.kez ev sahibi olacak ve bu anlamda geçmişte 10 kez ev sahibi olan California eyaletini geride bırakacak. Ancak bu eyalet rekabetinde önde olan ise Florida. Louisana’nın bu hususta 16.kez ev sahibi olan Florida’yı geçmek için önünde daha uzun bir yol var. Eyalet dışında şehir olarak baktığımızda ise New Orleans, bu seneyle birlikte 11.kez ev sahipliği yapmış olacak. Yine şehir bazındaki kıyaslamada ise Miami ile sayılarını eşitleyerek bu hususta Super Bowl’a en fazla ev sahipliği yapan şehir unvanını Florida şehriyle paylaşacak.
XXVI. Şayet o zaman Super Bowl’un oynanacağı stadyum olan Caesers Superdome’a geçmeden önce kısa bir şehirdeki stadyum geçmişine bakılacak olursa karşımıza çıkan Tulane Stadyumu çıkacak. Nitekim New Orleans’ta oynanan ilk üç Super Bowl, bu tarihi ve 2 Kasım 1979’da yıkılan bu stadyumdaydı. Bu stadyumda daha önce Super Bowl IV (4), Super Bowl VI (6) ve Super Bowl IX (9) maçları oynandı. Şüphesiz Hank Stram, Len Dawson, Roger Staubach, Mike Ditka ve Terry Bradshaw ve Franco Harris gibi isimler ilk Super Bowl zaferlerini bu stadyumda yaşadılar. Stadın akılda kalıcı özel yanlarından bir diğeri ise efsane kickerlardan Tom Dempsey, 63 yardlık alan golünü yine bu stadyumda atmıştı. Meşhur alan golüne bakmak isteyenleri şuraya, Tom Dempsey kimdir diyenleri de şuraya alabiliriz.
XXVII. Tulane Stadyumu yıkıldıktan sonra ise New Orleans’ta maçlar Superdome’a taşındı. Neden Superdome diyorum çünkü bu stadyuma geçildiğinde herhangi bir isim sponsoru olmadığı için 3 Ağustos 1975’te açılışı yaptığında bir sezon bu şekilde anıldı ve sonrasında ise Louisana Superdome adını alarak 1975-2011 arası bu unvanla varlığını sürdürdü. 2011’de ise önce Mercedes-Benz isim sponsoru olurken bu birliktelik 2011-2021 arasında sürdü ve şimdiki adı olan Caesers firması 2022 yılında sponsor oldu.
XXVIII. Bu “Superdome” da oynanan ilk Super Bowl ise Dallas Cowboys ve Denver Broncos arasında oynanırken maçı Dallas Cowboys 27-10 kazanıp kulüp tarihindeki ikinci zaferini elde etmişti. Denver Broncos için de yer aldığı ilk Super Bowl olması tarihlerinde yer edindi. Bunlar dışında bu stadyumda altı karşılaşma daha oynanırken Oakland Raiders, Chicago Bears, San Francisco 49ers, Green Bay Packers, New England Patriots ve Baltimore Ravens kazananlar olarak adını yazdırdı. Joe Montana iki kez olmak üzere, Jerry Rice, Walter Payton, Brett Favre, Jim Plunkett, Richard Dent, Desmond Howard, Cliff Branch ve Ted Hendricks gibi isimler burada şampiyonluk gördüler.
XXIX. Tabii bu stadın bir de aslında yine tarihi açısından ilkleri var. Bunun belki de en dikkat çekeni ve bileneni Tom Brady’nin ilk Super Bowl zaferini 2001 sezonu sonunda ve 2002 yılında oynanan Kurt Warner’lı St.Louis Rams’e karşı bu stadyumda yaşamasıydı. Nitekim kendisi 2001 sezonunda Drew Bledsoe sakatlanınca starter olmuş ve sezon sonu zafere ulaşmıştı. Şimdi yine bu stadyumda bu sefer ilk kez tecrübe ettiği yorumcu koltuğunda çıkacak. Öte yandan 2012 sezonu sonunda oynanan maçta karşı karşıya gelen Baltimore Ravens-San Francisco 49ers maçında elektrikler kesilmiş ve maç yaklaşık 34 dakika gelmemiş ve maç üçüncü çeyreğin bitimine 13 dakika kala durmuştu.
XXX. Super Bowl ve öncesinin tarihine kısa bir göz atalım diyelim çünkü Kansas City Chiefs kazanması durumunda “Super Bowl” döneminde bunu yapan ilk takım olacak. Lakin bu işin geçmişi de mevcut. Bu hususta iki farklı dönem öne çıkıyor: 1920-1932 ve 1933-1965 arası. 1920’lerdeki APFA/NFL (Amerikan Profesyonel Futbol Birliği) olarak adlandırılan ligde 1933 yılına kadar playoff sistemi olmadığı için normal sezonu birinci olarak bitiren takım doğrudan şampiyon oluyordu. Lakin işin enteresan kısımlarından biri yine bu dönemde her takım aynı sayıda maç yapmadığı için galibiyet yüzdesi öne çıkan istatistikti. Bu sistemin ilk şampiyonu Akron Pros olurken 11 maçta 8 galibiyet alıp yenilgi yüzü görmeyip 3 beraberlik alınca yüzde yüz galibiyet yüzdesiyle birinci olurken ikinci sıradaki Decatur Staley ise 13 maç oynayıp 1 mağlubiyetten dolayı yüzde 90 galibiyet yüzdesi ile ikinci sırada yer almıştı. Yine playoff öncesi dönemin son şampiyonu ise Chicago Bears oldu. Artık sisteme playoff dahil olduğu süreçte ise 1933-1965 arasında ilk şampiyon Chicago Bears olurken son Green Bay Packers da son şampiyon olarak adını yazdırdı. 1933-1965 arası olan süreçte konferanslar ve gruplar oluşurken 1946-1949 arası bir ara AAFC konferansı NFL’e rakip olarak oluşmuş ve kendi final maçını oynatmıştır. Lakin sonraki süreçte ligin tanınmamasından dolayı NFL şampiyonluklarına geri dönüldü. Toplam Super Bowl dönemi öncesine bakılacak olursa ise Green Bay Packers 11 kez ile birinci sırada yer alırken Chicago Bears sekiz ve New York Giants, Detroit Lions ve Cleveland Browns dörder şampiyonlukla üçüncülüğü paylaşıyor.
XXXI. Olabildiğince kısa Super Bowl öncesi dönemine baktıktan sonra Super Bowl dönemi geçmişine göz atmanın vakti geldi. Super Bowl döneminde ise en çok şampiyonluk altışar ile New England Patriots ve Pittsburgh Steelers arasında paylaşılmakta. Öte yandan New England Patriots (2003-2004), Denver Broncos (1998-1999), Dallas Cowboys (1993-1994), San Francisco 49ers (1989-1990), Pittsburgh Steelers (1979-1980), Pittsburgh Steelers (1976-1977), Miami Dolphins (1973-1974), Green Bay Packers (1967-1968) üst üste iki kez kazanan ekipler olarak adını yazdırdılar. Üst üste en çok Super Bowl’de yer alma konusunda Buffalo Bills dört kez ile liderlik gösterirken (1992-1994), New England Patriots ise toplamda 11 kez Super Bowl’u en çok oynayan takım olarak lider konumunda. Patriots’un arkasından sekiz kez ile San Francisco 49ers, Denver Broncos, Pittsburgh Steelers ve Dallas Cowboys gelmekte. Chiefs’in yedinci kez yer almasıyla birlikte altıncı sırada bulunurken Eagles ise bu sayıyı beşe yükseltip New York Giants, Los Angeles Rams, Washington Commanders, Miami Dolphins, Las Vegas Raiders ve Green Bay Packers ile aynı sırayı paylaşacak. En son olarak hep kazanan dedik en çok Super Bowl kaybeden takımlarda ise Denver Broncos ve New England Patriots beşer kez ile ilk sırayı paylaşan ekipler.
XXXII. Super Bowl öncesi ve Super Bowl döneme baktık. Şimdi takımlar özelinde bakacak olup ilk olarak Kansas City Chiefs diyebiliriz. Onlar için asıl mevzu üç kez üst üste şampiyonluk şanslarının var olmasından dolayı ve olası bir senaryoda Chiefs’in bunu Super Bowl döneminde yapan ilk takım olma şansı olması ana gündem maddelerinden biri. Nitekim aslında bunu başaranlar var ancak bunlar tabii ki Super Bowl öncesi. İki madde yukarıya gidecek olursak Green Bay Packers mevzubahis dönemlerde 1929-1930-1931’de efsanevi stadyumun da ismi olan efsanevi koçları Curly Lambeu ile üst üste üç kez şampiyonluk yaşamıştı. Öte yandan, Super Bowl döneminden önce oynanan NFL Şampiyonluk maçını kazanıp üstüne ilk iki Super Bowl’u da kazanan Green Bay Packers, bu anlamda üst üste üç kez şampiyonluğu 1965-1966-1967’de bir diğer efsanevi koçu Vince Lombardi ile kazanmıştı. Chiefs’in hat-trick şampiyonluğu ise bu noktada tarihsel dönüm noktalarından biri olacak.
XXXIII. Maça ev sahibi olarak çıkacak Philadelphia Eagles ise daha önceki dört maçta bir galibiyet ve üç mağlubiyet elde etmiş durumda. İlk zaferlerini maçın da yorumcusu olan Tom Brady’li New England Patriots’ta Super Bowl LII’de elde etmiş olan ekip olası bir hüsranda en çok Super Bowl kaybeden ekipler arasında Minnesota Vikings ve Buffalo Bills ile ikinci sırayı paylaşacak. Öte yandan tarihindeki ilk Super Bowl’u 1981 yılında yine New Orleans’ta Oakland Raiders’a karşı oynayan Eagles, Jim Plunkett’in MVP olduğu maçta kaybeden taraf olarak adını yazdırmıştı.
XXXIV. Super Bowl’u kazanan takım Green Bay Packers’ın efsanevi koçu Vince Lombardi’nin adını taşıdı “Lombardi Kupası”nın sahibi olacak. Tiffany&Co firmasının ürettiği Lombardi kupası, piyasa değeri ise 50 bin dolar olarak belirlenmiş. Öte yandan geçen seneki Super Bowl yazımızda spor tarihindeki en değerli kupaları incelemişken bu senede tarihte verilen en eski kupalara bakıldığında ilk sırada 1599 yılında verilen Carlisle Bells karşımıza çıkıyor. At yarışı müsabakalarının kazanına verilen bu ödülün ilki Tullie müzesinde görülebilir eserler arasında. Öte yandan diğer sıralama ise şu şekilde ilerliyor: Scorton Silver Arrow – 1673 (okçuluk), Royal Musselburgh Old Club Cup – 1774 (golf), America’s Cup – 1851 (yelken), Claret Jug – 1873 (golf), Scottish Cup Trophy – 1874 (Futbol), Wimbledon Trophies – 1877 (Tenis), Calcutta Cup – 1879 (Rugby), The Ashes Urn – 1882 (Kriket) ve Stanley Cup – 1893 (Buz Hokeyi). Lombardi kupası ise ilk kez 1967 yılında verilirken o zamanki adı “Dünya Profesyonel Football Şampiyonu” idi. 1970 yılında ise Vince Lombardi’nin ölümü sonrası Lombardi Kupası ismini alırken bu kupa her sene yeni şampiyona devredilen kupalardan biri olarak tarihteki yerini aldı.
XXXV. Super Bowl galibinin alacağı ve yıllarca oyuncuların da anılacağı ödül ise “yüzük”. Amerikan sporlarında popüler olan bu yüzük kültürü 1922 yılında beyzbol takımlarından New York Yankees ile başlamış ve hala süre gelen geleneklerden birisi. Bu yüzüklerin yaklaşık maliyeti tane başına 30 bin dolar ile 40 bin dolar arasında değişirken NFL’de 150 adete karşılık gelecek şekilde adet başına 5 bin dolarlık bir maddi destek de sağlıyor. Geçen senenin kazananı olan Chiefs ise yüzüklerine 14.8 karat olmak üzere 505 adet yuvarlak ve 19 adet baget elmas ekleterek maliyet konusunda tavan yaptı. Lakin geçen seneki Chiefs yüzüğünde playoff’ta oynadığı rakipleri sıralarken wild card turunda karşılaştığı Miami Dolphins’i yedinci sırada yazmak yerine altıncı sıradan belirtmeleri “tatlı” bir hata olarak yerini aldı. Bu yüzüklerin piyasa değerleri ise aslında açık arttırmalarda verilen tekliflere göre değişiyor. Örneğin New England Patriots’la şampiyonluk yaşamış Je’Rod Cherry, Super Bowl XXXVI (36)’da kazandığı yüzüğü hayır işi için satışa çıkarmış ve 180 bin dolarlık teklif almıştır. Öte yandan çeşitli sporlardan yüzükleri toplayan bir koleksiyoncu (adı bilinmiyor), Lawrence Taylor’un 1990 yılında kazandığı yüzüğü 230 bin dolar karşılığında 2012 yılında satın alarak koleksiyonuna eklemesi yine bilinen en pahalı satışlar arasında. Genel olarak geçmiş yüzükler neydi derseniz ESPN’nin şurada hazırladığı güzel görseller içeren listeye bakmanızı tavsiye ederim.
XXXVI. Super Bowl’un kazanan ve kaybeden takımlarının bu seneki para ödülü rakamları ise kazanan takıma 171 bin dolar; kaybeden takıma ise 103 bin dolar olarak belirlendi. Bu rakamlar NFL oyuncular birliği ile lig arasında yapılırken 456 sayfalık anlaşmayı incelemek isteyenleri şuraya alabiliriz. Lakin herkes bu parayı alamıyor. Kimi oyuncular ödülün tamamını alırken kimileri ise yarısını alabiliyor. Bu husus ise belirli şartlara bağlı. Ödülün tamamını almak için en az üç normal sezon veya playoff maçında oynamak ve Super Bowl’da aktif veya inaktif kadroda olmak, en az sekiz normal sezon veya playoff maçında oynamak ve sakatlanan veteran oyuncular için hala daha kontrat altında olmak. Yarım bonus almayı hak edenler ise, üç veya daha az normal sezon veya playoff maçına çıkmış olmak, Super Bowl’da takım kadrosunda olmasa bile normal sezonda Super Bowl oynayan takımlardan birinde en az üç maça çıkmış olmak ve son olarak takımında ilk yılı olmasına rağmen sezon içerisinde sakatlanan ancak hala daha kontrat altında oyuncu olmak şartlar olarak öne çıkıyor.
XXXVII. Biraz da Super Bowl rövanşları diyelim: Super Bowl dönemindeki rövanş maçlarında daha önce sekiz kez tekrarlanma durumu olurken bunlar Chiefs-49ers, Bengals-49ers, Patriots-Rams, Patriots-Eagles, Patriots-Giants, Bills-Cowboys, Dolphins-Washington (eski adı Redskins) ve Steelers-Cowboys olarak öne çıkıyor. Bu sayılan takımlardan sadece bir tanesi Steelers-Cowboys, birbirleriyle üçer kez karşılaşan takımlar olarak liderliklerini sürdürüyor. Şayet sayılan bu sekiz rövanşlı Super Bowl’dan altı tanesinde ilk maçı kazanan takım, ikincisinden de galip çıktı ve intikam fırsatı vermedi. Bunların sonuncusu geçen sene Chiefs-49ers arasında olmuştu. Eagles ise bu hususta tersi bir istatistik elde ederek, Patriots’a karşı ilk maçı kaybedip ikinci Super Bowl’undan zafer elde etmeyi bildi. Bir diğer bunu yapan takım ise Washington da Dolphins’e ilk maçı kaybedip yaklaşık on yıl sonra rövanşı alıp şampiyon olmuştu.
XXXVIII. Super Bowl’da ilk sayıyı bulan takımların kazanma derecelerine bakıldığında 37-21 olarak ön plana çıkmaktadır. Lakin son beş Super Bowl’da bu rakam 1-4 olarak değişim gösterirken mevzubahis bir galibiyet alan tek takım 2021 Los Angeles Rams’dir. Öte yandan Philadelphia Eagles ve San Francisco 49ers, son iki Super Bowl’da Kansas City Chiefs’e karşı ilk sayıyı bulup kaybeden ekipler olarak tersine bir dereceye imza attılar.
XXXIX. Her Super Bowl’un bir ev sahibi takımı bulunuyor. Bu hususta oynanan ilk Super Bowl’un ev sahibi NFC’den Green Bay Packers olduğu için tek Super Bowl’larda NFC, çiftlerde ise AFC takımları ev sahibi konumunda. Yine bu ev sahibi atanan takımlar hususunda Super Bowl derecelerine bakıldığında 24-34’lük bir durum söz konusu olduğu söylenebilir. Öte yandan son 18 Super Bowl’un ev sahibi olan takımı 13 kez yenilen taraf olarak adını yazdırdı.
XL. Konferanslar arası rekabette ise eşitlik durumu söz konusu. NFC ve AFC konferansları bu seneye kadar 27’şer galibiyet elde etti. Nitekim iki sene önceye kadar NFC’nin 27-25 üstünlüğü bulunurken Kansas City Chiefs, üst üste iki şampiyonluğu ile seriyi dengelemeyi bildi. Öte yandan son on seneye bakıldığında en AFC takımlarının 7-3’lük üstünlüğü olması ise AFC’nin bu yarışta geriden gelerek durumu dengelediği görülebilir. Son olarak en son 2015-2016-2017 yıllarında üst üste üç kez AFC takımı Super Bowl’da zafere ulaşmıştı.
XLI. Super Bowl’un dikkat çeken “totemlerinden” ise forma rengi totemi yine bu Super Bowl’da da ön planda. Öncelikle okumadıysanız şu yazıyı ve bir de şu yazıyı bir okursanız bu konudaki durum bir adım da net anlaşılabilir. Tekrar forma rengine dönersek ev sahibi olan Eagles, klasik yeşil formasını giyecekken Chiefs ise beyaz formasıyla sahaya çıkacak. Eagles cephesindeki karar daha önceki Super Bowl’ların hiçbirinde beyaz forma giymemeleriyle serilerini sürdürdüler. Chiefs ise beyaz formayla şu ana kadar birer galibiyet ve mağlubiyeti bulunurken kırmızı formayla ise üç galibiyet bir mağlubiyeti bulunuyor. Mevzubahis bir mağlubiyette Tom Brady’li Tampa Bay Buccaners’a karşı gelmişti. Beyaz formanın Super Bowl’daki yerine büyük resimde bakacak olursak 20 Super Bowl’da kazanan 16 takım beyaz forma giyerken kaybeden ekiplerde Pittsburgh Steelers, New England Patriots ve ikişer kez ile Patrick Mahomes’a kaybeden San Francisco 49ers yer alıyor.
XLII. Forbes’un her sene klasikleşen takım değerleri listesinde kendisine yer bulan Kansas City Chiefs ve Philadelphia Eagles, ilk 50 takım arasında yer alarak NFL’in ekonomik olarak üstünlüğünü bir kez daha gösterdi. Philadelphia Eagles, 6,6 milyar dolarlık takım değeriyle 12.sırada Real Madrid ile aynı sırayı paylaşırken Kansas City Chiefs ise 4,85 milyar dolarlık değeriyle 39.sırada kendisine yer buldu.
XLIII. Kansas City Chiefs’in sahibi Hunt ailesini köklü bir geçmişe dayanıyor. “Baba” Hunt yani Haroldson Lafayette Hunt, 1889 yılında doğmuş ve ağırlıklı olarak petrol ve ticaretten servetini elde eden Amerika’nın ilk iş adamlarından. Hunt Oil Company olarak faaliyetlerine devam eden şirket, dünyanın birçok noktasındaki çalışmalarıyla aktif faaliyetlerini halen daha sürdürmekte ve yıllık yaklaşık 4 milyar dolar hasılat elde etti. Super Bowl öncesi dönemde American Football League olarak adlandırılan AFL’in kurucularından olan ve AFL-NFL birleşmesini sağlayan isimlerden ve hatta AFC şampiyonuna verilen kupanın isminin de sahibi olan Lamar Hunt. Aynı zamanda Şöhretler müzesinin de bir üyesi. Şu an başında oğlu Clark Hunt ise iki milyar dolarlık servete sahip. Toplam Hunt ailesinin serveti ise 20 milyar dolar civarı olduğu tahmin ediliyor.
XLIV. Philadelphia Eagles’in sahibi ise Jeffrey Lurie. 1994 yılında Eagles’i 185 milyon dolara satın alan tecrübeli iş adamı Forbes tarafından Amerika’nın en zengin 400 kişi listesinde 319’uncu sırada kendisine 5,3 milyar dolarlık servetiyle yer buldu. Daha önce dedesinin kurduğu General Cinema Corporation’da görev alan Lurie, sonrasında Chestnut Hill Productions’u kurdu. “Inside Job” ve “Inocente” isimli iki belgesel ile de akademi ödülünün sahibi oldu.
XLV. Patrick Mahomes… Yeni nesil “GOAT”ımız beşinci kez Super Bowl’da boy gösterecek olmasıyla üstadı Tom Brady ve 90’ların önemli isimlerinden John Elway ile birlikte en az beş kez Super Bowl’da forma giyen oyun kurucular arasına adını yazdıracak. Bitti mi? Bitmedi. Daha önce iki MVP ve üç Super Bowl MVP’si bulunan Mahomes, bu anlamda Tom Brady ve Joe Montana ile listenin başını çekerken bir tane daha Super Bowl MVP’si kazanması durumunda Montana’yı geride bırakıp Tom Brady’nin ardından ikinci sırada yer alacak. Super Bowl kazanması durumunda 30 yaşından önce dört Super Bowl kazanan ilk isim olma yolunda ise tarihe adını ilk sırada yazdıracak.
XLVI. Jalen Hurts tarafında ise 2022 yılında tamamlayamadığı işi tamamlama asıl meselesi olacak. Lakin kazanması durumunda NFL ve NCAA kolej futbolu tarihine de geçecek olan Hurts, hem kolejde hem de NFL’de şampiyonluk yaşayan isimler olan Joe Namath ve Joe Montana’nın arasına katılacak. Lakin Hurts’un sevmeyeceği bir istatistik daha mevcut. Daha önce Super Bowl’da yenildiği rakibine karşı tekrar rövanş fırsatı elde eden oyun kurucuların derecesi başarı 0-3. Yani bir kere kaybedenler aynı takıma karşı rövanşı alamamış. Bu isimler Tom Brady (New York Giants’a karşı), Jim Kelly (Dallas Cowboys’a karşı) ve Roger Staubach (Pittsburgh Steelers’a karşı). Nitekim bu istatistiği tersine büken isim ise yine Tom Brady. Eagles’a karşı 2004 yılında kazanan GOAT, 2018 yılında kaybederek Super Bowl’da aynı rakibe karşı 1-1 dereceye sahip oldu.
XLVII. Tüm dikkatlerin üzerinde olacağı isimlerden olan Travis Kelce ise beşinci Super Bowl’uyla birlikte Rob Gronkowski ve Marv Fleming ile Super Bowl’da en çok yer alan tight end oyuncuları arasında liderliği paylaşacak. Öte yandan hem Fleming’in hem de Gronkowksi’nin dörder galibiyeti varken Kelce, kazanırsa bu hususta da bu iki ismi yakalamış olacak. Tabii tarih bunla da sınırlı değil. Eğer Super Bowl’da en az üç top yakalarsa, Super Bowl tarihinde en çok pas yakalama yapan oyuncular listesinde efsanevi Jerry Rice’ı geride bırakarak yine adını yazdıracak.
XLVIII. Yani şimdi Kelce dedik de Taylor Swift demeyecek miyiz? Gelsin o zaman istatistikler: Bu sezon Taylor Swift’in izlediği maçlarda Chiefs’in yenilgisi bulunmazken Travis Kelce de maç başı 25 yard ve iki TD ile oynadı. Swift’in katılmadığı maçlarda ise 23.8 maç başı yardı ve yine iki TD elde eden Travis Kelce’nin bir mağlubiyeti bulunuyor ve 8-1’lik dereceye sahip. Daha önce üç kez maçın oynanacağı Caesars Superdome’da konser veren Swift, toplamda 191 bin izleyiciye karşı konserlerini gerçekleştirirken Superdome tarihindeki en kalabalık etkinliklerden birisine imza attı.
XLIX. Kansas City Chiefs’in head koçu Andy Reid için yine tarih olabilecek maçlardan olan Super Bowl LIX’de bu maçla birlikte en fazla Super Bowl gören koçlar arasında Tom Landry’i (5) geride bırakarak Bill Belichick’in (9) ardından Don Shula ile (6) ikinci sıradaki yerini aldı. Öyle ki kazanması durumunda ise toplam head koç olarak yüzük sayısını dörde çıkaracak ve yine Bill Belichick’in (6) ardından Chuck Noll ile (4) ikinci sırayı paylaşacak. Öte yandan Andy Reid, Super Bowl tarihinde ikinci kez eski takımıyla ikinci kez karşılaşacak head koç oldu. İlki ise Dan Reeves idi.
L. Nick Sirianni ise Philadelphia Eagles tarihine geçmeye hazırlanıyor. Daha önce Dick Vermeill, Doug Pederson ve Andy Reid birer kez Philly ekibinin başında Super Bowl’da boy gösterirken Sirianni bu sayıyı ikiye yükseltip adını rekor kitabına yazdıracak. Öte yandan ilk dört sezonunda ikinci kez Super Bowl’a çıkan head koçların üçüncüsü oldu. Daha önceki isimler Joe Gibbs ve Mike Tomlin idi ve hem Tomlin hem Gibbs, birer kez Super Bowl başarısı yakaladılar. Son olarak dördüncü yılında playoff dahil 53 galibiyeti bulunan ve bu alanda ikinci sırada yer alan Siranni, post sezonda yani playoff’ta kendi evinde 5-0 dereceye sahip iken tarafsız sahada veya deplasmanda oynanan maçlarda 0-3’lük dereceye sahip.
LI. Andy Reid-Nick Siranni rekabeti ise Super Bowl tarihinde beşinci kez iki head koçun rövanş karşılaşması olacak. Daha önceki eşleşmeler ise Andy Reid-Kyle Shanahan, Tom Coughlin-Bill Belichick, Jimmy Johnson-Marv Levy ve Chuck Noll-Tom Landry olarak öne çıkıyor. Bu istatistiğin ilginç tarafı ise daha önceki rövanş maçlarında ilk maçı kazanan head koçun ikincisini de hiç kaybetmemesi…
LII. Head koçlar dışında koç ekiplerine baktığımızda ise birbirlerinde çalışmış isimler mevcut. Lakin Andy Reid’in yıllarca Philadelphia Eagles’i çalıştırmasından dolayı koç ekibinden sekiz kişi daha önce Eagles yıllarından sonra Chiefs’e getirdiği isimler olarak öne çıkıyor. Rick Burkholder, Joe Bleymaier, Tom Melvin, Corey Matthaei, Todd Pinkston, Mike Frazier, Dan Williams ve Alex Whittingham. Bu isimlerden sadece Todd Pinkston, Philadelphia Eagles’in Andy Reid döneminde draft ettiği oyuncu olup beş yıl Eagles forması giydi. Philly cephesinde ise sadece pas oyunları koordinatörü ve head koç yardımcısı olan Kevin Patullo, koçluk kariyerine Chiefs’te başlamış ve 2021 yılında Eagles’ta koç ekibi kadrosuna katılmış.
LIII. Eski dostlar, şimdiki rakiplere baktığımızda ise Philadelphia Eagles cephesinde eskiden Chiefs forması giymiş olan OL Darian Kinnard tek isim olarak öne çıkıyor. Kinnard’ın Chiefs’in meşhur 2022 draft sınıfından takımdan ayrılan tek isim olduğunu da belirtelim. Öte yandan Chiefs cephesinde ise daha önce Eagles forması giymiş isimler Carson Wentz, Marlon Tuipulotu ve James Winchester olarak öne çıkıyor. Sondan başlayacak olursak James Winchester, yılların long snapper’i olarak 2013 yılında sadece 14 gün Eagles’in antrenman kadrosunda kalmıştı. Marlon Tuipulotu ise Eagles’in 2021 draftının altıncı tur seçimiyken sezon başında Chiefs’in yolunu tuttu. Carson Wentz ise buradaki hikâyenin baş kahramanı olabilir. 2017 sezonunda MVP kalibresinde bir sezon geçirirken ligin bitimine üç hafta kala çok talihsiz bir sakatlık geçirip çapraz bağlarını koparmıştı. Dümeni devralan yedek oyun kurucu Nick Foles ise, gemiyi limana yanaştırmış ve Tom Brady’li New England Patriots’u mağlup edip Eagles’a tarihinin ilk Super Bowl’unu kazandırmıştı.
LIV. Super Bowl LVII’den kadroda yer alan Chiefs’li ve Eagles’li toplam 27 oyuncu varken bunlardan 15’i kırmızı beyazlı; 12’si ise yeşil beyazlı forma giydi. Eagles cephesinde Jalen Hurts, A.J. Brown, DeVonta Smith, Dallas Goedert, Jordan Mailata, Landon Dickerson, Lane Johnson, Josh Sweat, Avonte Maddox, James Bradberry, Darius Slay ve C.J. Gardner Johnson idi. Chiefs’te ise Patrick Mahomes, Travis Kelce, Isiah Pacheco, JuJu Smith-Schuster, Noah Grey, Joe Thuney, Creed Humphrey, Trey Smith, Chris Jones, Derrick Ndadi, George Karlaftis, Nick Bolton, Jaylen Watson, Tren McDuffie ve Justin Reid. Öte yandan Eagles kadrosunda 20 oyuncu daha önce Super Bowl forması giymişken bunlardan sadece üç tanesi birden fazla Super Bowl’da yer aldı. Diğer tarafta ise Chiefs’te bu sayı 33 iken birden fazla Super Bowl oynayan oyuncu sayısı ise 22.
LV. Bu noktada Chiefs’in hücum hattı oyuncusu tecrübeli Joe Thuney’e bir madde açalım. Dokuz yıllık NFL kariyerine New England Patriots’ta başlayan Thuney, Boston ekibinde iki ve Chiefs’te de iki olmak üzere toplam dört yüzükle NFL’de dört yüzük sahibi isimler arasına adını yazdırmış durumda. Lakin eğer bu Super Bowl’da da galip gelirse Tom Brady’nin yedi yüzük ile birinci sırayı çektiği sıralamada şöhretler müzesi üyesi Charley Haley’i ile Brady’nin arkasında ikinci sırada yer alacak.
LVI. Madem bir bağlantıdır gidiyoruz şuraya “Ben senenin babanı tanırdım” bağlantısı yapalım ve Andy Reid’e gidelim. Philadelphia Eagles’in çaylak linebacker’i Jeremiah Trotter Jr.’ın babası Jeremiah Trotter, Andy Reid’in 2004 yılında Super Bowl’a çıkardığı Eagles kadrosunda linebacker olarak bulunuyordu. Şimdi se Trotter’ın oğlu Trotter Jr, babasının eski head koçuna karşı rakip olarak sahaya çıkacak.
LVII. Maçın oynanacağı eyalet olan Louisiana doğumlu oyunculara baktığımızda ise Chiefs’ten safety Justin Reid (Prairiville) ve Eagles’tan wide receiver DeVonta Smith (Amite City) ve running back Tyrian Davis-Price (Baton Rouge) olarak öne çıkıyor. Louisiana şehrinde üniversiteye gitmiş isimlerde ise Chiefs’ten hiçbir oyuncu bulunmazken Eagles’tan savunma hattı oyuncusu Milton Williams Louisiana Tech Üniversitesi; Eli Ricks’te Alabama’ya transfer olmadan önce iki sene LSU forması giymişti. Öte yandan Eagles safety’si C.J. Gardner Johnson ve linebacker Zach Baun, New Orleans Saints’in draft seçimi olarak bu statta daha önce Saints formasıyla sahaya çıkan isimler.
LVIII. NCAA kolej futbolu açısından bakıldığında ise bu Super Bowl’da Oklahoma Sooners’ın ön planda olduğu bir durum söz konusu. Chiefs’ten beş (Hollywood Brown, Creed Humphrey, Wanya Morris, Samaje Perine, James Winchester) ve Eagles’tan iki (Jalen Hurts, Lane Johnson) olmak üzere toplam yedi oyuncuyla ön plana çıkan programlardan olan Oklahoma’yı altı oyuncuyla Georgia Bulldogs takip ederken Alabama ve Florida’dan da dörder oyuncu Super Bowl LIX’te forma giyecek. Clemson, Florida State, Michigan, Penn State, Texas ve Memphis’ten ise üçer oyuncu kadrolarda mevcut. Konferans bazında ise SEC’nin üstünlüğünün 33 oyuncuyla bu Super Bowl’da da devam ettiği noktada Big Ten 22 ve ACC’de 17 oyuncu ile sırasıyla ikinci ve üçüncü sırayı paylaşıyor. Son olarak Eagles’in çaylak savunma hattı oyuncusu Jalyx Hunt ise draft edildiği okul olan HCU için bir tarih yazmanın eşiğinde. Üçüncü turdan draft edilen Hunt, HCU tarihinde NFL’de oynayan sadece üç oyuncudan biri olmakla birlikte Super Bowl’da boy gösterecek ilk oyuncu olarak okul tarihine geçecek. Daha önce HCU forması giymiş NFL oyuncuları ise Bailey Zappe ve Caleb Johnson.
LIX. Super Bowl LIX bu yıl da Türkiye’de S Sport ve S Sport Plus üzerinden yayınlanacak olup NFLTR ekibinden Görkem Şahinoğlu yorumcu kadrosunda bulunuyor. Son olarak Super Bowl öncesi başta NFLTR’deki maç öncesi bendeniz ve yazar kadrosunun yazılarını takip etmeyi, Kaan Özaydın ve Hilmi Çeltikçioğlu’nun yorumlarıyla NFLTR Podcast’i dinlemeyi ihmal etmeyin derim. İyi Super Bowl’lar…