Tüm football severlere merhaba, bir önceki yazımda daha çok taktik konular üzerine yazmaya çalışacağımı söylemiştim. Bu yazı için Milli Takım hazırlık kampında da ilk temellerini oturttuğumuz zone blocking şeması ile ilgili birkaç noktayı paylaşmak istiyorum.
Zone blocking de amaç, line’da güç ve irilikten ziyade, teknik ve hareketliliğe önem verebilmek, takım line’ları arasındaki fiziksel güç farkını, taktik kullanarak minimize edebilmektir. Bunu başarma yolu ise, hareketli bir duvar oluşturup, saldırı noktasında kilit line oyuncularına double-team blok oluşturmak, ve rakibin oyununu, bloğa tepkisini okuyarak defansın açığını yakalamaktır. Adam adama kural belirlendiği ofans taktiklerinde, her oyuncunun, her oyun ve her olası defans dizilişi için hayli miktarda değişecek bir taktik ezberlemesi gerektiği durumla karşılaştırıldığında, zone blok şemasında çok daha basit bir kural dizisi bulunmaktadır. Koşunun yönü ise, belirli bir gap olarak belirlenmekten çok, defansın nereyi boş bıraktığını okumak ile alakalıdır:
Örnek olarak sağa doğru başlayan bir zone oyununda (daha iyi isim bulamadık “sweet zone right” olabilir), amaç line oyuncuları ile sağa doğru hareket eden ve önündeki defans oyuncularını (bu defensive line olabilir linebacker olabilir) bloklayarak koşucuya yetişme/yakalama yeteneğini ortadan kaldıran bir duvar yaratmaktır. Bazı şemalarda , bu basit bir şekilde 30 derecelik bir açıda bir rota hayal edip o rotadaki herşeyi bloklamak olarak ortaya çıkabilir. Bir başka uygulamada ise, hücum line oyuncularının “kapalı” (covered) veya “açık” (uncovered) olarak nitelendirilmesine göre değişiklik gösterir. Oyuncunun “kapalı” olması, kendi üstünde veya oyun tarafında omzunda bir oyuncu olduğunu gösterir. Aşağıdaki örnek dizilişte, Sol Tackle, Center, Sağ Tackle ve Sağ TE kapalı durumdadır. Defansın dizilişlerini gösteren numaralar defans dizilişini açıklamak için kullanılan standart numaralandırma olup, daha detaylı bilgi – ancak İngilizce olarak – bu adreste bulunabilir. http://coachparker.org/2008/05/21/defensive-alignment-techniques-and-gaps/
Standart bir zone blok şemasında kural aşağıdaki şekilde olabilir:
- Oyuncu kapalı ise, oyun tarafına doğru küçük bir adım atar ve karşısındaki/üzerindeki oyuncuyu bloklar.
- Oyuncu açık ise, oyun tarafında yanındaki oyuncuya yardım eder.
- Double –team oluştuğu durumda bir müddet blok devam ettirildikten sonra double-team’den boş kalan oyuncu 2. Kademe linebacker’I bloklamaya gider.
Örnek olarak:
Burada 3. Maddedeki bloğu yapabilmek için line oyuncuları arasında bir anlaşma yer almalıdır. Linebacker’a kimin blok yapacağı, savunma oyuncusunun hareketi ile belirlenir: Bloğu başarılı bir şekilde devam ettirme şansı olan hangi oyuncu ise, diğerine artık gerek kalmadığı durumda o linebacker’I bloklamaya gider. Aşağıdaki örnek durumların birincisinde DT , oyun yönüne doğru yatay hareket etmeye çalışarak kendisini T için bloklanmaya daha uygun hale getiriyor. Figure 2b ‘de ise, içeriden zorlamayı tercih ediyor.
Figürde tabii ki önemli bir eksik var, o da koşucu, ve koştuğu delik. Oyunun bir değişik noktası da burada ortaya çıkıyor. Koşucunun ilk deliği, koşunun ilk tarafı spesifik bir nokta da olsa, Zone oyununu başarılı kılan koşuyucunun da defansın bloklanmaya tepkisini hızlıca ölçüp, kendi koşu gap’ini kendisi yaratmasıdır. Böyle bir durumda, defansın verdiği tepkiye gore koşu deliği belki de en ters tarafta olabilir. Koşucunun görevi, topu alıp ilk hedef noktaya doğru ilerlerken, gerekli ise, sadece bir yön değiştirme ile koşması gereken delikten koşmaktır. Genel olarak uygulanan sistemde, koşucuya sadece ve sadece bir yön değiştirme hakkı verilip, oluşan açıklığı iyi okuyarak buradan hızlı bir şekilde geçmesi şeklinde oyun uygulanır. Örnek bir çizim aşağıda görülebilir.
Normalde defans line oynayan oyuncuların oyunun akış yönüne doğru kaymasi ve hucum line oyuncularinin kosu yonunde onlari engellemesi gerekir. Zone blokta her bir oline onundeki Dline veya Linebackera ayniı blogu koymaya calıştığı için bunu başaran her bir Offense line oyuncusu ile onun bir yanında bunu başaramayan Oline arasında bir açıklık oluşur. Toplu koşucunun girmesi beklenen yani “cut back” yapması gereken açıklık budur. Zone blokta “Run to Daylight” diye tabir edilen tünelin sonundaki ışık için en ideal olan yer burasıdır.
Bu sistemi uygularken oyuncu seçimi (hızlı, atletik line, ani yön değiştirme – ki buna “cut” da diyebiliriz :) – yeteneği olan RB) , oyuncular arası uyum, vb. özellikler başka özelliklere gore önem kazanıyor. Her ne kadar blok sistemi basit gibi gözükse de, yanıltıcı olmasın. Başarılı bir şekilde uygulayabilmek, az önce bahsettiğimiz “oyuncular arası uyum” , ve dolayısıyla aynı oyunun – belki ufak farklı değişikliklerle – mükemmelleşene kadar tekrarını gerektiriyor.
Burada bir nevi zone blocking’e giriş şeklinde, amacı açıklayıcı birşeyler yazmaya çalıştık. Bu yüzden eksik kalan , üzerinden geçilmemiş birçok nokta mevcut. Zone blocking konusunda daha detaylı incelenebilecek konular arasında, zone koşularında koşucunun lane okuması, pin ve pull tekniği gibi değişik yaklaşımlar, farklı zone blok şemaları ile değişiklikler, spread zone-read oyunları, ve arka taraftan takip (backside pursuit mı deseydik) durdurmak için yapılan cut-blocklar gibi konular yer almakta.
Son not olarak, burada bir kere, ve sadece bir kere belirteyim: Bu taktiği ben bulmadım, konusunda otorite de değilim. Bunu bırakın , kendi takımımda bile bunu benden daha iyi bilen, daha iyi anlatacak 5 kişi bulmak mümkündür. Olayı çok iyi biliyormuş gibi yazdığıma bakmayın, hepimizin (en Amerikalımızın bile) Amerikan Futbolu kültürü, biraz onu dinleyip, biraz onu denemek, biraz oradan okuyup, biraz onu analiz etmekten ibaret. Dolayısıyla bu yazıyı “ben bunu biliyorum” diye ortaya çıkmak amacıyla değil, ilgiyi biraz taktik konuların güzelliğine çekmek amacıyla yazmış olduğumu umarım anlarsınız. Bu amaçta yanlış anlattıklarım var ise kusura bakmayın, daha önceden bilmediğiniz, düşünmediğiniz bir noktada ilginizi cezbettiyse, ne mutlu.