Ignorance is Bliss (Cehalet Mutluluktur)

Değerli futbolseverler, kendi kendinize “Bir Amerikan futbolu oyuncusu acaba zeki olabilir mi?” gibisinden bir soru soruyorsunuzdur. Çünkü ister istemez, her oyuncunun birbiriyle bu kadar çok ve bu kadar hunharca çarpıştığı bir sporu seyrederken “Bu oyun da adamda kafa mı bırakır ya?” diye düşünüyorsunuzdur ki bu oldukça makul bir düşünce. Nitekim, futbolcuların sahip olduğu momentum (Bak sen bizim yeni yetme And Kaan’a, editör olunca havalı kelimeler de kullanırmış) bazen bir motosikletin sahip olduğu momentumu aşabiliyor. Yani, biraz daha basite indirgersek, iki oyuncunun herhangi bir pozisyonda birbiriyle çarpışması, hızları çok yüksek olmayan iki motosikletin kafa kafaya girmesine eş değer hatta bundan daha bile sarsıcı olabiliyor. Sonuç olarak o kaskın içinde değil bir kafa bir taş bile olsa, böylesine şiddetli bir çarpışmaya kolay kolay dayanamaz. Hal böyle olunca bir futbolcunun zeki olabilmesi pek de mümkün görünmüyor, en azından parlak bir zekası varsa bile çocukluğundan beri çarpışa çarpışa, beynine hasar ala ala İbrahim Tatlıses’in oldukça yerinde bir tespitiyle “O eski halimden eser yok şimdi. Tutun kollarımdan düşerim şimdi” gibi bir durum çıkıyor ortaya.

Ortalama bir Amerikan futbolcusunun ne kadar zeki olduğunu anlayabilmek için elimizde güzel enstrüman var, ki o da Wonderlic Test. Bu test, bir psikolog olan Eldon Wonderlic tarafından tasarlanmış olup genel olarak testi alan kişinin doğru karar verebilme ve problem çözme yeteneklerini ölçüyor. Testte toplam 50 soru var ve testin tamamlanma süresi yalnızca 12 dakika. Wonderlic Test, Scouting Combine sırasında o sene drafta girecek olan her kolej oyuncusuna uygulanır ve NFL takımları için bu testin sonuçları oldukça önemlidir (Yani anlayacağınız Scouting Combine öyle 40-yard dash veya “Abi Byron Jones da (kendisi Combine’da broad jump dünya rekorunu kırmıştır.” ne atladı be.” gibi yüzeysel değerlendirmelerden ibaret bir organizasyon değildir). Bu testte alınan puanlara göre bir kolej ligi oyuncusunun ne kadar zeki olduğunu şu skalaya göre belirleyebiliriz, puanlar 50 üzerindendir:

45-50: Sizi NFL’e değil, NASA’ya falan gönderelim. Maazallah bu kafayı boşuna harcarsınız bu ayı sporunda.

30-45: Sizin gibi adamlar bu lige lazım çünkü sizden iyi takım liderleri çıkar.

20-30: Eh idare edersiniz, olmadı koçtan alırsınız direktifi, o ne derse onu yaparsınız.

10-20: Okumayı zar zor sökmüşsün, gelmişsin bir de NFL’de oynayacağım diyorsun.

0-10: Oğlum siz Cahiliye Devri’nden mi fırladınız? 10’un altı okuma-yazma bilmediğiniz anlamına geliyor.

Wonderlic Test sonuçlarında NFL ortalaması 20’dir ki bu da ligin nasıl vasat altı beyinlerle dolu olduğunu gösterir. Pozisyon pozisyon baktığımızda ise birinci sırada, oldukça ilginç bir şekilde, 26 ortalamayla, ofansif tackle’lar gelir. Ofansif tackle’ları 25 ortalamayla center’lar ve 24 ortalamayla quarterback’ler takip eder. Peki takım bazında baksak NFL’in en zeki ve en aptal takımları hangileridir? Merak etmeyin onu da araştırdık:

En zekiler:

1. Seattle Seahawks
2. New England Patriots
3. Atlanta Falcons
4. Chicago Bears
5. NY Giants

En aptallar:

1. Kansas City Chiefs
2. Philadelphia Eagles
3. Oakland Raiders
4. Detroit Lions
5. Jacksonville Jaguars (Şaşırdık mı? Tabi ki de hayır.)

Bu veriler, ki en güncel verilerdir, 2013 yılına ait olsa da siz yüreğinizi ferah tutun, Jacksonville Jaguars zaten her sene en aptallar listesinde ilk beşte yer alacaktır.

Şimdi de sonuçları oyuncu bazında inceleyelim. Wonderlic Test’te gelmiş geçmiş en iyi performans punter Pat McInnaly’ye aittir ki punter testten 50 tam puan almıştır. “McInnaly hangi üniversitedendir?” diye sorsak aklınıza zaten tek bir tanesi gelir: Harvard. McInnaly’nin dışında bir diğer Harvard mezunu Ryan Fitzpatrick’in, ki biraz sonra uzun uzun değineceğim NFL’in bu under-rated yılıdızına, testi dokuz dakika gibi rekor süreyle bitirmiş ve onun da 50 aldığını iddia edenler olsa da, aldığı resmi puan 48’dir. Bu iki oyuncunun dışında bir diğer önemli skor ise Blaine Gabbert’a aittir ama sandığınız gibi 10’un altında değil, aksine oldukça şaşırtıcı bir şekilde 42 gibi muazzam bir puan almıştır Gabbert. Eh bazen zekilerin içinde bile bir çürük yumurta çıkıyor diyelim. Testin göze çarpan diğer yüksek skorları ise Calvin Johnson’a ait olan 41 ve Aaron Rodgers’a ait olan 35.

Ve geçelim işin en goygoy kısmına, yani en düşük puanlara. Listeye Steelers’ın efsane quarterback’i Terry Bradshaw ile başlayalım. NFL kariyerinde dört Super Bowl şampiyonluğu ve iki de Super Bowl MVP ödülü bulunan Bradshaw gibi bir yıldızın Wonderlic Test skoru sadece 15. Bu da demek oluyor ki aptallar da bu sporda gayet iyi işler çıkarabilir, o yüzden “Abi benim kafa çok çalışmıyor ama ille de quarterback olmak istiyorum.” diyenler Bradshaw’ı örnek alsınlar. Biraz daha aşağıya inersek karşımıza Bengals’ın yıldız wide receiver’ı AJ Green’in skoru olan 10 puan çıkar. Daha aşağıda ise, artık okuma yazma sınırının altına iniyoruz bunu unutmayın, Vince Young ve Frank Gore’un 6 puanı vardır. Her ne kadar Gore’un çocukluğundan beri ciddi bir disleksi problemi olduğunu bilsek de, Young için bu puanın hiçbir mazereti olamaz. Zaten çekirge bir sıçradı(Young’ın Yılın Ofansif Çaylağı Ödülü), iki sıçradı(Yine Young’ın Sezonun En İyi Geri Dönüş Yapan Oyuncusu Ödülü), sonrasında üst üste dört sezon “Niye her gittiğim takımdan kovuluyorum?” oldu.

Ama merak etmeyin Young’dan vahimleri de var. Mesela Cowboys cornerback’i Morris Claiborne. Claiborne, 2012’de yalnızca dört (Evet yanlış duymadınız; bir, iki, üç, dört) puan alarak Wonderlic Test’in tarihine geçti ve Cowboys gitti, bu dehayı(!) draftın birinci tur altıncı sırasından seçmek için hem birinci turdaki 14. hakkını hem de ikinci turdaki 13. hakkını Rams’e verdi. Claiborne’a bu düşük skorunun sebebi sorulduğunda oyuncunun verdiği cevap “Testi takmadım.” olmuştu. Bunun üzerine, benim oyuncuya cevabım ise şu: Herhalde receiver’ları cover etmeyi de takmıyorsun, nitekim altıncı sıradan seçildin şimdi nerdeyse practice squad’a düşeceksin. Buradan testte 10 ve 10’un altında alan arkadaşlara da sesleniyorum: Etmeyin eylemeyin ağabeyler, ilk sorular “Elimde 30 ceviz var, yanımda da 10 arkadaş, cevizleri herkese eşit dağıtırsam kişi başına kaç ceviz düşer?” gibi ikinci sınıf soruları. Kafanızı her saniye duvara vurup parçalasanız yine yapılacak sorular bunlar, o kadar da kafasız olamazsınız.

Gerçek Bir NFL Dehası: Ryan Fitzpatrick

Biraz önce de bahsettiğim gibi quarterback Ryan Fitzpatrick gerçek bir deha. NFL’de şöyle bir geyik vardır “Amerikan futbolu oyuncuları SAT’i kelimesinin harflerini teker teker sıralayamazlar.”. İşte Fitzpatrick, 1600 üzerinden değerlendirilen o SAT sınavında 1580 gibi ulaşılması neredeyse imkansız bir puan yapmış. Bu noktada şöyle bir karşılaştırma yapmak epeyce yararlı olacak. Eğer SAT(Pardon ES EY Tİ, sonra bizi de Claiborne gibi sanmayın.)’de 1300 bile alsanız Amerika’nın Prineton, Yale, Harvard gibi en iyi üniversitelerine rahatlıkla kabul alabilirsiniz.

Bunun dışında adam, Wonderlic Test’i sadece dokuz dakikada bitirip vermiş ve ona rağmen 48 gibi tarihin en yüksek üçüncü puanını almış ki bazıları 50’de 50 yaptığını söylüyor ama Fitzpatrick ısrarla 48 aldığını iddia ediyor. Fitzpatrick gerçekten de 50’de 50 yapmış olup bunun ifşa edilmesini istemiyor olabilir. Nitekim oyuncu, artık kendisine ne kadar zeki olduğun hatırlatılmasından bıkmış olacak oynadığı futbolun kalitesi yerine zekası ile öne çıkmaktan fazlaca muzdarip ve bu tarz soruların sorulduğu her röportajda, muhabirden kurtulmak için elinden geleni yapıyor.

Son Eklemeler…

Değerli Amerikan futboluseverler, bir Fitzpatrick’in yaşadığı hayata bakın, bir de Claiborne’un. Birisi çok zeki ama ilgi odağı olmaktan bıkmış, diğeri 50 üzerinden sadece dört aldığı sınavda “İsteseydim, 10’u geçerdim.” diyebiliyor. O yüzden siz siz olun, çok şey bilmeyin. Tıpkı o ünlü aforizmanın anlatmaya çalıştığı gibi: Cehalet Mutluluktur