Fiziksel performansın oldukça öne çıktığı NFL’de; karar verme süreçlerinde gösterilen zihinsel performans da başarı için önemli bir unsur. Bir NFL takımında bu sorumluluğun yükü daha çok koçlar ve koçların saha içerisindeki kumandanları quarterback’lerin üzerinde. Öte yandan, diğer oyuncuların da eser miktarda bile olsa ortaya bir akıl koyabilmesi, özellikle stresin ve heyecanın tavan yaptığı anlarda sarih bir kafayla süreci değerlendirip mantıklı bir karar vermesi gerekiyor.

Buna rağmen NFL oyuncuları, zaman zaman verdikleri acele kararlar sebebiyle takımlarına büyük sıkıntılar yaşatabiliyorlar ki dün gece Dallas Cowboys-New York Giants maçının son saniyelerinde yaşanan da kelimenin tam anlamıyla böyle bir durumdu.

Hemen özet geçelim… Karşılaşmanın bitimine 12 saniye kala Cowboys, division rakibi Giants karşısında 20-19 gerideydi. Dallas ekibi, kendi yarı sahasının sonlarından top kaldıracaktı ve hem takımı field goal range’ine yaklaştıracak hem de süreyi durduracak olası bir pas oyunu takıma galibiyeti getirebilirdi. Sonuçta, kadroda Dan Bailey gibi iyi de bir kicker bulunuyordu.

Cowboys da, sağ duyuya en yakın olan bu senaryoyu denedi ve çaylak quarterback Dak Prescott, topu eline aldıktan kısa bir süre sonra, slot pozisyondan kalkıp kendisini boşa çıkartan Terrance Williams ile topu buluşturmayı başardı. Pası yakalayarak takımı için çok büyük bir iş başaran Williams, saha dışına çıkarak süreyi durduracağına koşusuna devam etti ve kendisini orta sahaya attı.

Williams, first down’u aldı almasına ama bitime yedi saniye kala yere indirildikten sonra Prescott’a “spike” yapıp süreyi durdurma şansı da vermemiş oldu ve böylece Cowboys, galip gelme şansını kendi eliyle yok etti. Eğer receiver saha dışına çıkıp süreyi durdursaydı, Bailey için 62 yard’lık bir field goal denemesi doğacaktı. O mesafeden isabeti bulmak şüphesiz kolay bir şey değildi ancak, imkansız da değildi. En azından Williams’ın yarı sahadan Giants end-zone’una kadar ulaşabilmesi kadar imkansız değildi.

Bu zamana kadar anlattıklarımın tek bir görselde vücut bulmuş hali işte budur:

Bununla birlikte 29 yaşındaki wide receiver’ın, pası yakaladıktan sonra kenara gelmeye tenezzül etmediğini gören Cowboys bench’i de adeta çıldırdı ve pozisyon sırasında kenarda olan Dez Bryant’ın, Williams’ın dikkatini çekebilmek için büyük bir çaba sarf edip koluyla saha dışını işaret etmesi uzun süre hafızalardan çıkmayacak bir an olarak NFL tarihinde yerini aldı.

Williams, bu ilginç pozisyonun ardından verdiği demecinde “Takımım için en iyisini yapmaya çalışıyordum. Bu yüzden first down’u almaya odaklanmıştım ama sanırım yapılması gereken doğru şey gerçekten de saha dışına çıkmaktı.” derken kendisine sürenin farkında olup olmadığı sorulduğunda “Kesinlikle sürenin farkındaydım. Hatta süre, benim tek düşündüğüm şeydi.” açıklamasını yaparak “Bu ne perhiz, bu ne lahana turşusu.” dedirtecek cinsten çelişkili iki farklı açıklama yapmış oldu.

Cowboys head koçu Jason Garrett ise bu tarz durumların antrenmanlar sırasında birçok kez çalışıldığını ve dolayısıyla, oyuncuların ne yapması gerektiğini öğrendiğini belirtirkenWilliams’ın yaptığının kesinlikle yanlış olduğunu söyledi.

Emsal Teşkil Eden Durumlar

Tabi, Giants mağlubiyetinin bütün suçunu Williams’ın üzerine yüklemek doğru olmaz. Nitekim Cowboys, en başta o karşılaşmayı takım olarak kaybetti. Hem Williams’ın düştüğü durumla karşı karşıya kalan birçok oyuncu da oldu NFL tarihinde. En yakın örnekleri ise, Washington Redskins quarterback’i Kirk Cousins ve New Orleans Saints wide receiver’ı Marques Colston yaşadı.

Öncelikle Cousins’ın pozisyonuna bakalım. Geçtiğimiz sezonun 15. haftasında Philadelphia Eagles deplasmanına çıkan Cousins önderliğindeki Redskins, ilk yarının bitimine altı saniye kala Eagles end-zone’una yedi yard kadar yaklaşmıştı. Bu hücumda bulunacak bir touchdown, Washington ekibi için adeta kısa günün karı olacaktı. Sonuçta end-zone’a sadece yedi yard kalmıştı; fakat snap’in ardından Cousins, kneel down (diz çökme) yaparak süreyi işler hale getirince hayaller de suya düşmüş oldu.

Maçın ardından Redskins koçu Jay Gruden, bu pozisyonun aslında wide receiver Pierre Garcon için hazırlanan bir oyun olduğunu ve Cousins’ın bu akıl almaz tercihine bir anlam veremediğini söylemişti. Pozisyondan saniyeler sonra Cousins da yaptığı hatayı fark etmesine rağmen, spike yapmaya vakti kalmadığından makus tarihine boy eğerek soyunma odasının yolunu tutmuştu.

Bakmayın, aslında bu çok sansasyonel bir hataydı ama Redskins, o karşılaşmayı kazanıp üç sezon sonra ilk kez hem division şampiyonluğunu hem de playoff’u garantileyince Cousins’ın bu hatasının üzeri de örtülmüş oldu. Ee quarterback olmak böyle bir şeydir, maçı kazandırdığın an ilah olursun ama olur da kazandıramazsan, bütün günahların sırtına yüklendiği günah keçisi.

Bir diğer örnek için ise bundan üç sene öncesine gidiyoruz. 2013 Sezonu Divisional Round maçında Seattle Seahawks’ın karşısına çıkan Saints, maçın bitimine 26 saniye kala Colston’ın yakaladığı touchdown pasıyla durumu 23-15’e getirmiş ve takip eden pozisyondaki onside-kick denemesinde topu yakalayarak hücum sırasını tekrardan Saints’e geçiren de yine Colston olmuştu. Saints’in maçı uzatmaya götürmesi halinde Colston, bir kahraman olacaktı.

Buna rağmen, maçın son hücumunda her şey tersine döndü ve Drew Brees’in pasını yakalayan Colston, saha dışına çıkarak süreyi durdurmak yerine Travaris Cadet’e lateral (yanal) pas denemesinde bulundu ve hakemler bu pasın, yanal değil de ileriye doğru atıldığına karar verince (illegal forward pass) Colston, son anda gelecek bir Hail Mary şansını harcamakla kalmayıp yapmaya çalıştığı şeyi de kelimenin tam anlamıyla batırmış oldu.

İşte 2013 sezonu Divisional Round maçında Colston’ın yaptığı o hata (Hadi yine iyisiniz (!). Böyle bir kamera açısını da kolay kolay bulamazsınız):

Son Eklemeler

Bu gibi durumları İngilizce’de karşılayabilecek iki söz öbeği var. Bunlardan ilki “Having a brain fart”, diğeri ise “flat brain”. “Having a brain fart”ın anlamı, apaçık gözlemlenecek bir durumda yanlış bir değerlendirme yapmak ve hatalı bir karar vermek. Türkçe’de son zamanlarda sıkça duyduğumuz “Beynim durdu.” ifadesinin İngilizce’deki karşılığı.

“Flat brain”in de anlamı aslında çok benzer; ama bu söz grubu aynı zamanda, zihnini yoracak şekilde fazla bilgiye sahip insanların yaptıkları basit hatalar için kullanılıyor. Siz bu anlamına pek aldırmayın tabi, hayatı “futbol, parti ve uyuşturucu” olan bir güruhun zihinleri dolu olamaz, hatta doldurabilecekleri zihinleri var mıdır, o bile büyük bir soru işareti.