Sezonu hızlıca tükettikten sonra Super Bowl’a ulaşmanın mutluluğunu yaşadığımız bu günlerde Türkiye saati ile Pazar’ı Pazartesi’ye bağlayan gece 02.30’da football şölenine doymayı beklediğimiz bir maç bizi bekliyor olacak. Nitekim geçen seneden sonra bu sene de yine bir rövanş maçı içeren Super Bowl’da Philadelphia Eagles ve Kansas City Chiefs, kozlarını iki sene sonra tekrar paylaşacak. Öte yandan tarihi bir noktada dönüm noktası da olabilecek bir karşılaşma olmasıyla heyecan katsayısı epey yüksek.
İçerik olarak bakıldığında yazılar, röportajlar, paylaşımlar ve beğeniler yine işin her zamanki kısmı. Bendeniz de yine “her zamanki” deyip bu seneki Super Bowl maç öncesi analizini sizlere takdim ederim. Aslında söylenecek çok detay var; iki takımında sezon boyunca irili ufaklı o kadar oyunun kaderini değiştiren ve maç kazandıran hamlesi oldu ki bunların hepsini kelimelere dökmek bir hayli zor. Lakin elimden geldiğince anlattım ve şimdiden iyi okumalar diyerek aynı zamanda iyi Super Bowl’lar dilerim…
Kansas City Chiefs Hücumu – Philadelphia Eagles Savunması
Ustaların Kapışması: Andy Reid – Vic Fangio
Bu seneki Chiefs hücumunun gidişatı malumun ilanı. Yani patlayıcı oyunlar konusundaki etkisizliğini sezon boyunca hemen hemen her kesim dillendirdi. Şayet Chiefs hücumunun olayının bu olmadığını ve kenarda Andy Reid gibi bir üstadın, lig tarihine geçen bir hücum aklı olduğuna sezon boyunca şahit olduk. Her ne kadar elinde istediği parçalar olmasa da kullandığı formasyon ve şemalarla başta çaylak receiver Xavier Worthy olmak üzere Kareem Hunt, sakatlıktan dönen Isiah Pacheco ve Marquise Brown, bu sezon formsuz gözükse de Travis Kelce ve Noah Gray, Patrick Mahomes liderliğinde bu noktaya kadar gelmeyi başladılar. Bu hususta Andy Reid’in oyun tercihleriyle birlikte kullandıkları formasyonlar belirleyici bir yere sahip. Şöyle ki Worhty’i uzun oyunlarda rotaya arka alandan çıkarırken yine bazı koşu veya flat oyunlarında iki tight end’ini de arka alanda yerleştiriyor. Bu hücum düzeni özellikle rakip savunma için hem eşleşmelerde hem de seçimlerde anlık boşluk oluşturması zaten Patrick Mahomes gibi elit bir oyuncunu istediği şey. Şayet savunmalar koşu özelinde dizilmiş ise zaten Chiefs’in burada yapacağı oyunlarla işi bitirdiğini bu sezon birçok kez gördük. En temelinde receiverların rotaya çıkışlarında bile ikili tercih yaparak ilerledikleri hücumda Andy Reid’in bu seneki kurduğu düzen fazlasıyla yeterli.
İşin Eagles savunması boyutuna geçtiğimizde ise aslında karşımıza çıkan hususlardan ilki Vic Fangio’nun savunma setleri. Savunmada çok fazla personel değişikliğine gitmeyen tecrübeli çalıştırıcı, ağırlıklı olarak Nickelback seti kullanırken bu noktada çaylak savunmacı Cooper DeJean öne çıkan isimlerden birisi. Tabii bu nickel set aslında hem koşu hem de pas için hibrit bir savunma denebilir; bu minvalde oyunun koşu veya pas olduğu noktada linebacker’lerin görevleri değiştiği için aslında bu şekilde bir savunma prensibi var diyebiliriz. Madem linebacker diye andık bundan dolayı All-Pro olan Zack Baun’u da bu noktada es geçmemek gerekiyor. Kendisinin koşu ve savunmadaki görevleriyle birlikte hem koşu hem de pas blitzlerinde etkin bir rol oynadığı söylenebilir. Öte yandan yine pas ve koşularda kare as denebilecek noktalardan birisi ise Jalen Carter ve Jordan Davis ikilisi. İki savunma hattı oyuncusunun da bireysel anlamdaki üst düzey oyunu, fiziksel olarak kapasitelerinin yüksek olması ve savunma hattında birden fazla görevde oynayabilmeleriyle Fangio’nun elini güçlendiren noktalardan.
Peki nasıl bir senaryo gerçekleşebilir, ona bakacak olursak karşımıza çıkan husus Chiefs’in Patrick Mahomes’un scramble’ları, option oyunları, arka alanda receiver değişimleri ve koşular. Koşu konusunda Eagles’in zaten dört kişilik sabit dizilim ve linebacker destekleriyle durdurması olası. Özellikle iç koşularda uzun yardlar vermeme serisi bu maçta da sürerse zaten Kareem Hunt-Isiah Pacheco ikilisini durdururlar. Öte yandan Chiefs hücumu eğer pin-pull veya power gibi sıkı formasyonlarda kullanılan ve hücum hattı oyuncusunun ikinci kademeye yükseldiği oyunlar denerlerse burada Andy Reid’in koşuyu getireceği alan belirleyici husus olacak. Yani Zack Baun üzerinden koşmaktansa Oren Burks veya Cooper DeJean üzerinden koşmak daha mantıklı olacaktır. Tabii bu saydığımız dört kişilik savunma hattı varken. Peki ya beş kişi olduğu zaman?
Eagles’in normal sezonda oynadığı Ravens maçını hatırlayan varsa tamam ama yoksa ufak bir hatırlatma yapalım. O maçta Derrick Henry, 19 koşu denemesinde 82 yard elde edip rakamsal olarak en düşük maçlarından geçirmişti. Bunun temel sebebi Eagles’in maç başından bitimine sıklıkla beş kişilik savunma hattını kullanmasıydı. Durum böyle olunca Ravens’ta koşulardan ritim bulamakta sıkıntı yaşamıştı. Bu noktada Chiefs’in koşulardan verim aldığı noktada Eagles savunması beş kişilik savunma setlerine dönmesi muhtemel. Personel değişimi açısından yüzde 90 ihtimal Fangio, safety’i teke düşürüp bunu yapacak ve adam savunmasıyla tek safety’le oynayacaktır. Böyle bir senaryoda ibreyi Chiefs hücumuna çevirip bu sene oynadıkları RPO’ları yine uygulayabilirler. İki tight end’i RB ile arka alana yerleştirip gelecek option oyunlarıyla normal sezon ve playoff’ta olduğu gibi kritik anlarda veya redzone’da pozitif ilerleme olabilir. Lakin Chiefs receiverlarının birebir eşleşmelerde Quinyon Mitchell ve Darius Slay’e karşı üstünlük kurması mühim. Kısa yardlarda suskun isim DeAndre Hopkins, olası uzun oyunlarda ise Marquiese Brown ve Xavier Worhty katkı yapabilir.
Bu iki takım arasındaki bir önceki Super Bowl’un kaderini belirleyen olay şüphesiz Patrick Mahomes’un koşu becerisi. Rakip savunmaların adam savunmasına döndüğü noktada çabuk karar verme becerisiyle hızlıca arka alana geçen Mahomes, birçok kez ilk hak alarak drive’lara pozitif etki etti. Peki Eagles’ın çözümü ne olabilir? Bu noktada tabii ki spy en bileneni. Ancak biraz daha detaya girersek hangi formasyonda bu işi yapacağı “spy” oynamaktan daha önemli. Öncelikle Fangio’nun spy seçeceği oyuncu kim olacaksa savunmanın da ona göre şekil alması bir noktada Andy Reid’in kurduğu tuzaklardan olabilir. Örnek olarak eğer Linebackerlar Zack Baun veya Oren Burks bu görevde olursa bu sefer Travis Kelce sürpriz bir şekilde orta alanda pas yakalayıp ekstra katkı sağlayabilir. Bu noktada spy oyunlarında linebacker’ların boşalttığı alana safety desteği önemli. Öte yandan Safety’nin ön tarafa gelip bu görevi üstlenmesi ise aslında Fangio’nun çok kullandığı bir şey değil. Ancak hadi diyelim yaptı; işte bu noktada Chiefs için yine Patrick Mahomes’un çabuk pas oyunlarıyla uzun bir oyun gelirse çok şaşırtıcı olmaz ki Chiefs hücumu her ne kadar iyi gözükmese de tek safety’li savunmaları cezalandırabilecek kapasiteye sahip.
Son olarak bölümün başında Andy Reid’in arka alandaki oyuncu kullanımlarından bahsetmiştik. Böyle bir durum oluştuğunda yani Mahomes’un yanına iki tight end yerleştirdiğinde veya Xavier Worthy bu hususta rotasına Mahomes’un yanından başladığında neler olur? Tabii ki öncelikle Eagles savunmasının iki derin safety kullanıp kullanmaması önemli. Nitekim Kelce’nin Mahomes’un yanında olduğu setlerde safety’i ön tarafta kullanmak Chiefs’e orta alan isabetini vermemek için önemli olabilir. Bu noktada Reed Blankship’in orta alanda daha başarılı pas savunması yapabileceğini düşünüyorum. Öte yandan Worthy eğer arka alanda rotaya çıkarsa bu noktada uzun savunma konusunda Reid’in mümkün mertebede CJ Gardner üzerinden bu oyunları oynaması Worhty için de uzun pas yakalama ihtimalini arttırabilir. Lakin Vic Fangio’nun da Chiefs’in bu setleri kullanmaya başladığında belki ilkinde olmasa bile bir noktadan sonra linebacker blitz’i kullanıp hook veya flatte kenar oyuncusu kullanacağı ve böylelikle Cooper DeJean’e uzunu savunduracağını düşünüyorum. İşte böyle bir durumda ise Travis Kelce’nin tek linebacker kalmış ve nickelback’in receiver kovaladığı yerde mikrofonu eline alabilir.
Philadelphia Eagles Hücumu – Kansas City Chiefs Savunması
Güçler Çarpışması
Saquon Barkley’in gelişiyle birlikte birkaç basamağı aynı anda atlayan Eagles hücumu, koşu ve pas dengesini en iyi kuran takımların başında geliyor. Jalen Hurts’un da koşu desteğinin olmasıyla aslında oyunun hemen hemen her bölgesini tehdit edebilen Eagles hücumu, aynı zamanda koşudan aldığı yüksek verimle oyunu dikte edebilen bir yapıya sahip. Tabii ki bu noktada hücum hattının yaptığı işler yadsınamaz derecede yüksek. Beş kişilik setlerde koşu ve pas oyunlarında minimum hatayla oynamaları ve kalabalık setlerde fiziksel üstünlüğü kolay kolay vermemeleri burada olmalarının sebeplerinden. Öte yandan AJ Brown’un birebir savunulmada çok zor olduğu, Dallas Goedert’in tam bir alan savunması düşmanı olduğu ve Devonta Smith’in ise kaşla göz arası uzun pas yakaladığı noktada Eagles hücumunu “komple bir hücum” olarak adlandırılabilir.
Zaten senelerdir ligin en iyi savunma akıllarından olan Steve Spagnoulo (Bundan sonra Spag diye anılacaktır), bu sene takımına yaptığı dokunuşlarla adeta eserini bir şahesere dönüştürmeye bildi. Öncelikle oyuncularını bireysel anlamda geliştiren Spag, Trent McDuffie’dan “lockdown” cornerback katkısı alırken, Wille Gay sonrası Leo Chenal ve ön tarafta üçüncü senesindeki George Karlaftis’ten de hem pas hem de koşu savunmasında etkin bir rolde oynamasını sağladı. Bunlar dışında blitz setlerinde adeta lige ders veren Spag’in linebacker, safety, cornerback fark etmeksizin rakip hücum arka alanında destek alabilmesiyle birçok maçın kazanılmasını da sağladı. Bilhakis Spag sezon boyunca blitz setlerini efektif bir şekilde kullanmış olması haliyle Chiefs savunmasını bir adım öne çıkarıyor. Temel prensip olarak bakıldığında asıl amaç baskıyı tek bir tarafa yönlendirip hızlı ve atletik secondary oyuncularıyla arka alanda boşlukları değerlendiriyor. Bu konuda elini güçlendiren noktalardan bir diğeri ise zaman zaman savunma hattı oyuncularının da pas savunmasını inmesi ve LB’larla da blitz’i getirebilmesi. Bu sayede oluşturduğu “unbalanced” yani dengesiz baskı karşısında rakip hücum hattının bir saniye içinde pas korumasını ayarlamak pek zor. Bu noktada Jalen Hurts’u olabildiğince baskı altında tutmak için Spags’in erken haklarda bu blitzleri getireceğini düşünüyorum. Maçı izlerken de önerebileceğim bir durum sıkı formasyonlarda press man coverage yapan yani receiver’ı yakın savunanan cornerback var ise kendisini izlemeniz. Eğer motionlar olurken hareket etmiyorsa ve arkasında safety varsa o isim blitz’i getirme olasılığı yüksektir.
Öte yandan Spags’ın koşu savunması konusunda da sağlam setleri bulunmakta. Özellikle koşuya karşı genellikle 4-3 oynayan tecrübeli çalıştırıcı Nickel seti yerine LB ile çıkarak Bolton-Chanel-Tranquill üçlüsünü savunma hattının arkasına yerleştiriyor. Koşuda Nick Bolton ağırlıklı olarak A-gap savunması yaparken Chanel ve Tranquil’in rakip hücum setine göre farklı pozisyonlarda konumlanması mevcut. Lakin Spag’in ağırlıklı olarak Bear Front tercih etmesinden dolayı Chenal’in ön tarafta kullanımı Tranquill’e göre daha yoğun olabilyor. Bu noktada Eagles’in koşu oyunlarını Chiefs savunmasının dizilimine göre değiştirmesinin daha doğru olacağını düşünüyorum. Nitekim Chanel üzerinden koşmaktansa Tranquill tarafından daha fayda sağlayabilir.
Madem koşu dedik Saquon Barkley’e parantez açmanın sırası geldi. Şimdi Eagles’in öncelikli olarak 2×2 hücum setlerinde koşabiliyor olması önemli bir etken. Bunun manası: üç receiver ve bir tight end ile oyuncularını başlangıç çizgisinden uzak yerleştirip savunmayı da bu düzeni savunduracak şekilde yerleştirmesi ve altı kişilik tackle box varken koşu gerçekleştirmesi söylenebilir. Chiefs’in bu noktada başlangıç çizgisinde gösterebileceği fiziksel mücadele önemli. Şayet benzer şekilde Saquon Barkley, arka alana geçtiği zaman cornerback veya safety’lerinden alacağı tackle katkısı da ehemmiyeti yüksek gerekliliklerden. Şüphesiz Eagles’in koşusu bunlarla sınırlı değil. Özellikle iki tight end dizdiği 12 personelli ve sıkı formasyon setlerinde her ne kadar rakip savunma linebacker’ları başlangıç çizgisine dizip arka alandan safety getirse de Eagles, pin-pull oyunlarıyla bunları aşmayı başarıyor. Bu noktada tight endlerin kenar bloğu katkısı yapıp hücum hattı oyuncusunun ikinci kademede linebacker veya secondary oyuncusunu bloklaması ve Saquon Barkley’in de bu durum sırasında önündeki hücum hattı oyuncusunu izleyip ardından yön değiştirip sayı bulduğu bir sürü oyun da mevcut. Chiefs’in bu oyunlar karşısında en azından başlangıç çizgisinde getireceği koşu blitzleri ve kenara yönlenen koşularda ikinci kademeye çıkan O-Line oyuncusunu secondary ile eşleştirmemesi mühim. Chiefs’in bu noktada personel seçimlerinde beş kişilik savunma hattı kurup Chris Jones’u koşunun geleceği yere yerleştirip ardından da linebackerlar ile kenar savunmaları yapmaları Barkley’i bir nebze belki kısıtlayabilir.
Her şey iyi hoş da Barkley kısıtlanınca yetiyor mu? Yetmiyor. Jalen Hurts var daha. Nitekim rakip savunmalarının yukarıda da bahsettiğim gibi kalabalık dizildiği setlerde Eagles hücumu, RPO’lar tercih etmesiyle hücum çeşitliliği konusunda pozitif yard üretmeye devam edebiliyor. RPO hem koşu hem de pas oyunları içerdiği için denkleme AJ Brown veya Dallas Goedert’in da girmesini sağlarken Jalen Hurts’un de kendisinin koştuğu senaryolarda Eagles’in kritik üçüncü haklarda kullanacağı oyunlar bunlar. Nitekim Eagles hücumunun bu konularda motion ve hareketlilikleri de yine söz konusu. Devonta Smith ve Jahan Datson’u ağırlıklı olarak hareketli oyuncu olarak kullanan Eagles’ta, eğer savunmada buna reaksiyon verir ve eşleşmelerde değişim yaparsa o zaman Jalen Hurts’un AJ Brown üzerinden paslarına veya Goedert üzerinden de orta alan isabetlerini görmemiz gayet olası bir durum.
A.J. Brown demişken belki de bire bir bırakılmaması gereken yegâne isim kendisi. Uzak savunulduğu zaman topu kısa mesafede yakalayıp ardından koşuyla ilerlemesi; yakın savunulduğunda ise konferans finalinde Marshon Lattimore yaptığı gibi fiziksel üstünlüğü ile topu yakalamasıyla Eagles’in momentum değiştirici seçeneklerinden Barkley sonrası ikinci sırada. Tabii Eagles, AJ Brown setlerini genellikle 2×2 setlerde kullanırken aynı zamanda yıldız receiver’ı X receiver olarak dizip kullandığı oyunlar da mevcut. Brown ile birlikte Dallas Goedert’ta tamamlayıcı roldeki görevi de “ya olmazsa” denilen noktada önce çıkabiliyor. Nitekim Goedert’in safety eşleşmeleri, kısa oyunlar için kullanılan opsiyonlarında. Chiefs ise bu tarz oyunlarda Brown üzerine ikili coverage’ı çözüm getirebilir. Bir nebze maçın başında Spag bu tarz bir savunmayı tercih etmese de A.J. Brown’un maça ağırlığını koyduğu noktada gereken dönüşümü yapabilir. İşte bu husumet akabinde Eagles’in Devonta Smith kozunu ortaya sürmesini bekliyorum. Devonta Smith demişken ona da değinmeden olmaz. Ağırlıklı olarak tam saha konseptlerinin okumalarından olan Smith, uzun rotalarda safety’lerle birebir eşleşmesiyle uzun pas opsiyonlarının başında geliyor. Jalen Hurts, uzun okuma yapacağı dropbacklerde ekstra koruma tercih edip tight end desteğini aldığı setlerde Smith’in uzun rotayı koşan oyuncu olmasıyla Eagles’in uzun oyun için denemeleri de bu noktada gelebiliyor.
En nihayetinde tecrübeli koçlar ve yıldız oyuncuların kapışmasıyla herkesin beklentisi tarihi bir karşılaşma izlememiz. Her ne kadar dikkatler devre arası şovu, reklamlar yahut maça gelen ünlüler de olsa da saha kenarındaki koçlar ve sahadaki oyuncular için stres seviyesi son derece yüksek bir üç saat olacak. Bakalım Chiefs, Super Bowl döneminin ilk üç sene üst üste kazanan takımı olabilecek mi? Yoksa Eagles, tarihinin ikinci Super Bowl’unu, ilk kez oynayıp kaybettiği yer olan New Orleans’ta bu sefer kazanabilecek mi?
O zaman skor tahminiyle herkese iyi seyirler…
Philadelphia Eagles 33 – Kansas City Chiefs 32